Tłʼízí ałchiní

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
dziłlátah naaldeehii
Dahináanii Chess rat45.svg NaaldeehiiChess rat45.svg Bidoh DahólónígííChess rat45.svg Bikʼiiz NaakiígííChess rat45.svg Bííghą́ą́stsʼǫǫd DahólónígííChess rat45.svg Bíígháán DahólónígííChess rat45.svg Biyaatsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Bidił Daazdoígíí dóó DaʼałtʼoʼígííChess rat45.svg Biishchʼid DahólónígííChess rat45.svg Náhookǫs biyaadi HadahóólįįdígííChess rat45.svg Bikéshgaan Naaki dóó Bikéshgaan Dį́įʼiiChess rat45.svg Ńdaʼatʼaałii bideeʼ dahólónígííChess rat45.svg BideeʼtsʼinígííChess rat45.svg Dibé dóó TłʼízíChess rat45.svg Tłʼízí Chess dat45.svg
Tłʼízí ałchiní *
Status iucn3.1-NVlin6.svg
Bezoarziege.jpg
Ndaʼałkaahí bikʼehgo
Capra aegagrus
wolyé
Ásáí Dineʼé Bikéyah dóó
Bichʼah Łichíiʼii Bikéyah
naaldeehii daʼałchozhígíí
(ńdaʼatʼaałígíí)
Missing map.svg
(kéyah beʼelyaaígíí ádin)

Tłʼízí ałchiní éí Naaldlooshii Bikéshgaan Dahólónígíí dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Ásáí Dineʼé Bikéyahdi dóó Bichʼah Łichíiʼii Bikéyahdi hahóólįįd jiní, áádóó éí tłʼízí bizází átʼé. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Capra aegagrus" deiłníigo dayózhí.

Capra aegagrus (Chèvre sauvage) - 58.jpg

Tłʼízí daʼałchinígíí éí dziłtahgi dóó tsintahgi dóó tłʼoh dahólǫ́ǫgi naakai; abínígo dóó hííłchʼįʼgo naakai łeh.

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Díí tłʼízí bitsʼíís éí 4–5di adéesʼeez[?] áníłnéez łeh; bitseeʼ éí tsostsʼidi asdzoh áníłnééz. Tłʼízí ałchiní bikąʼígíí éí bijáád łizhin dóó łigaigo naaschʼąąʼ. Haigo éí bitsʼíís łibá, shį́įʼgo éí dibéłchíʼí; nááná éí bighą́ąʼgi hadzíjin, áádóó éí bideeʼ nineez dóó shiyish. Tłʼízí ałchiní baʼáádígíí éí yishtłʼishgo naashchʼąąʼ.

Tłʼízí daʼałchinígíí éí tłʼoh dóó chʼil deiłchozhgo naakai.

Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsétah dibé · Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziidę́ę́ʼ dibé dootłʼizhí · Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziidę́ę́ʼ tłʼízíʼilí · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ tsétah dibé

Hakʼaz ayání · Náátsʼózídę́ę́ʼ béégashii tłʼízígíí

Tó wónaanídę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí diłhiłígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí łichíʼígíí · Tsétah tłʼízí

Dibé

Dibé (bílaʼashdlaʼii bilį́į́ʼ)
Bichʼah Łichíiʼii Bikéyahdę́ę́ʼ dibé ałchiní · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ dibé ałchiní · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsétah dibé · Náhookǫsdę́ę́ʼ tsétah dibé · Tó wónaanídę́ę́ʼ dibé ałchiní · Tsétah dibé

Hodíłchʼiltah tłʼízí

Dibé dághaaʼígíí · Hodíłchʼiltah tłʼízí łizhinígíí · Hodíłchʼiltah tłʼízí łichíʼígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyah Yázhídę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼízí

Tłʼízí

Tłʼízí (bílaʼashdaʼii bilį́į́ʼ)
Akał Bitłʼaajįʼééʼí Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Chʼah Diʼilii Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Tłʼízí ałchiní · Tłʼízí bideeʼ yisdizígíí

Tłʼízí yił ahidaałtʼéhé

Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziidę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé bitseeʼ nineezígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé łichíʼígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé łibáhígíí