Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search

Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí
Daʼałtʼoʼígíí 

( Daʼałtʼoʼígíí Biyęęzhii Deiłchíhígíí)




( Bizaʼazis Dahólónígíí)


Biishchʼid
Dahólónígíí



( Chʼosh Deildeełii)




( Jaaʼabaní)




Wóláchííʼ yildeełí bikágí ntłʼizí



( Bidił Daazdoígíí dóó Daʼalghałígíí)



( Bikéshgaan Tʼááłáʼí dóó Bikéshgaan Táaʼii)





( Bikéshgaan Naaki dóó Bikéshgaan Dį́įʼii)







( Magí dóó Magí Ndahalinígíí)



Naalkʼįhiitsoh




Hazéí chį́į́shnézí





( Tsin Deigházhígíí)



( Gah Danilínígíí)






( Naakaii Łizhiní Bikéyahdi Hadahóólįįdígíí)



( Biwooʼ Ádaałtsʼíísígíí dóó Kááʼtsʼiní)





Naaldeehii Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí éí nahasdzáán bikáaʼgi hastą́ąʼdi míílgo daatsʼí ałʼąą ádaatʼéego dahólǫ́; ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Mammalia" deiłníigo dayózhí. Bilagáanakʼehjí dóʼ mammal dabijiní.

Díí naaldeehii éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼgi dahólǫ́, áádóó éí nikááʼgóó naakai łeh. Łaʼ éí tónteel biyiʼ ndaʼałkǫ́ǫ́ʼ ałdóʼ (Łóóʼtsoh dóó tééh hóyáanii éí Daʼałtʼoʼígíí dah yikahjí atah daasdzoh). Jaaʼabaní éí yótáahdi ndaatʼá; tʼáá díí tʼéiyá naaldlooshii ndaatʼá.

Azhą́ díí naaldlooshii biyázhí dahináago biʼdichíi łeh, łaʼ éí biyęęzhii deiłchí ałdóʼ; Naaldlooshii Daʼałtʼoʼígíí Biyęęzhii Deiłchíhígíí éí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdi tʼéiyá naakai.

Ánoolinígíí[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Naaldeehii Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí éí tʼáá ałtso bighaaʼ dahólǫ́; áádóó éí bijáád dį́įʼ dahólǫ́ (tʼáá hazhóʼó łóóʼtsoh dóó jaaʼabaní — díí éí yee ndaʼałkǫ́ʼí éí dooodago bitʼaʼ dahólǫ́). Łóóʼtsoh dootłʼizhígíí éí neeznádiindi adéesʼeez áníłnééz, jaaʼabaní áłtsʼíísí léiʼ éí tʼóó 1di asdzoh áníłtso.

Chʼiyą́[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Naaldeehii Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí éí tʼáá ałʼąą átʼéego biigháʼí deiyą́; łaʼ éí chʼil dóó tłʼoh deiłchozh, łaʼ éí daʼałchozh dóó daʼalghałgo naakai; áádóó náánáłaʼ atsįʼ tʼéiyá deilghał.


Chį́į́h yee adilohii
Magíshzhiin
Shash bizaʼazis hólóní


Ghą́ą́ʼaskʼidii
Déélgééd
Jaaʼabaní



Ałdóʼ yídííłtah...