Tsétah tłʼízí

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
dziłlátah naaldeehii
Dahináanii Chess rat45.svg NaaldeehiiChess rat45.svg Bidoh DahólónígííChess rat45.svg Bikʼiiz NaakiígííChess rat45.svg Bííghą́ą́stsʼǫǫd DahólónígííChess rat45.svg Bíígháán DahólónígííChess rat45.svg Biyaatsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Bidił Daazdoígíí dóó DaʼałtʼoʼígííChess rat45.svg Biishchʼid DahólónígííChess rat45.svg Náhookǫs biyaadi HadahóólįįdígííChess rat45.svg Bikéshgaan Naaki dóó Bikéshgaan Dį́įʼiiChess rat45.svg Ńdaʼatʼaałii bideeʼ dahólónígííChess rat45.svg BideeʼtsʼinígííChess rat45.svg Dibé dóó Tłʼízí Chess dat45.svg
Tsétah tłʼízí *
Status iucn3.1-NVlin7.svg
Mountain Goat USFWS.jpg
Ndaʼałkaahí bikʼehgo
Oreamnos americanus
wolyé
Náhookǫsjí Kéyah Dah Siʼánígíí
(Tsédeeshzha Dziłtah)
naaldeehii daʼałchozhígíí
(ńdaʼatʼaałígíí)
Tsetah tl'izi (NAM map).svg

Tsétah tłʼízí éí Naaldlooshii Bikéshgaan Dahólónígíí dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó tʼéiyá hólǫ́. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Oreamnos americanus" déíłniʼgoʼ daʼyoozhí.

Tsétah tłʼízí

Tsétah tłʼízí éí biké hałjizh, tʼáá tłʼízí nidaʼniilkáádiʼígíí nahalingo. Saad "Ore-" éí Dził oolyéʼ, áádóó saad "amnos" éí dibé biyazhí oolyé. Áádóó saadígíí éí Gwíík Dineʼé bizaad átʼé (όρος dóó αμνός).

Tsétah tłʼízí bikąʼígíí dóó biʼáádígíí tʼáá áła bidaʼgáá hólǫ́. Áádóó bitseeʼ ałdóʼ ałtsʼíísí, áádóó bideeʼ daalzhin (15–28 cm áníłnééz). Naaná bigáá ałdóʼ nitsaa, haigo doo yiidlóóh da.

Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsétah dibé · Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziidę́ę́ʼ dibé dootłʼizhí · Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziidę́ę́ʼ tłʼízíʼilí · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ tsétah dibé

Hakʼaz ayání · Náátsʼózídę́ę́ʼ béégashii tłʼízígíí

Tó wónaanídę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí diłhiłígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí łichíʼígíí · Tsétah tłʼízí

Dibé

Dibé (bílaʼashdlaʼii bilį́į́ʼ)
Bichʼah Łichíiʼii Bikéyahdę́ę́ʼ dibé ałchiní · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ dibé ałchiní · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsétah dibé · Náhookǫsdę́ę́ʼ tsétah dibé · Tó wónaanídę́ę́ʼ dibé ałchiní · Tsétah dibé

Hodíłchʼiltah tłʼízí

Dibé dághaaʼígíí · Hodíłchʼiltah tłʼízí łizhinígíí · Hodíłchʼiltah tłʼízí łichíʼígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyah Yázhídę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼízí

Tłʼízí

Tłʼízí (bílaʼashdaʼii bilį́į́ʼ)
Akał Bitłʼaajįʼééʼí Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Chʼah Diʼilii Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Daakǫʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼízí · Tłʼízí ałchiní · Tłʼízí bideeʼ yisdizígíí

Tłʼízí yił ahidaałtʼéhé

Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziidę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé bitseeʼ nineezígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé łichíʼígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼízí yił aheełtʼéhé łibáhígíí