Jump to content

Dzeeh (íiyisígíí)

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ


nihookááʼ naaldeehii
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí Biishchʼid Dahólónígíí Náhookǫs biyaadi Hadahóólįįdígíí Bikéshgaan Naaki dóó Bikéshgaan Dį́įʼii Ńdaʼatʼaałii bideeʼ dahólónígíí Bįįh Dzeeh
Dzeeh

Ndaʼałkaahí bikʼehgo
Cervus canadensis
wolyé
Náhookǫsjí Kéyah Dah Siʼánígíí
(Tsédeeshzha Dziłtah
dóó Binááʼádaałtsʼózíidi kéyah naaznilígíí
naaldeehii daʼałchozhígíí
(ńdaʼatʼaałígíí)

Dzeeh éí Naaldlooshii Bikéshgaan Dahólónígíí dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí dóó Chʼah Diʼilii Bikéyahdi dóó Náhookǫsjí Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdi hólǫ́; ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Cervus canadensis" deiłníigo dayózhí.

Dzeeh éí tsintahgi naakai; haigo éí dziłtaʼgi dahiná. Ałkʼidą́ą́ʼ éí Tsédeeshzha Dziłtah tʼóó ahayóí ńtʼę́ę́ʼ.

Dzeeh éí bįįh dah yikahjí atah yiszoh, áádóó éí ayóo ntsaa (deeteel tʼéiyá dzeeh yilááh áníłtso) — dzeeh bikąʼígíí éí ashdlaʼdi adéesʼeez áníłtso, 700 dahidídloʼ áníłdáás; baʼáádígíí éí dį́įʼgo da adéesʼeez áníłtso. Bitsʼíís éí łibá dóó dibéłchíʼíigo naashchʼąąʼ, bikʼos dóó bijáád éí diłhił.

Dzeeh bikąʼígíí éí bideeʼ hólǫ́; baʼáádígíí éí bideeʼ ádin. Díí bideeʼ éí táaʼdi adéesʼeez áníłtso.

Dzeeh éí tłʼoh dóó chʼil deiłchozh dóó ńdaʼatʼaał; abínígo dóó hííłchʼįʼgo daʼałchozh łeh.