Tó wónaanídę́ę́ʼ dzeeh

nihookááʼ naaldeehii
Tó wónaanídę́ę́ʼ Dzeeh
Ndaʼałkaahí bikʼehgo Cervus elaphus wolyé
Tó Wónaanídę́ę́ʼ Bilagáana Bikéyah
naaldeehii daʼałchozhígíí (ńdaʼatʼaałígíí)

Tó Wónaanídi Bilagáana Bikéyah dóó Náhookǫsjí Ásáí Dineʼé Bikéyahdi dzeeh hahóólįįdígíí éí "Cervus elaphus" wolyé, ndaʼałkaahíkʼehjí. Dííshjį́į́góó éí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdi dóó Shádiʼááhjí kéyah dah siʼánígíí bikáaʼgi hólǫ́ ałdóʼ. Tʼáá díí tʼéiyá dzeeh Náhookǫsjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdi hólǫ́ ałdóʼ.

Dahináanii → Naaldeehii→ Bíígháán Dahólónígíí→ Biyaatsʼiin Dahólónígíí→ Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí→ Biishchʼid Dahólónígíí→ Náhookǫs biyaadi Hadahóólįįdígíí→ Bikéshgaan Naaki dóó Bikéshgaan Dį́įʼii ↓ Bįįh Danilínígíí Dzeeh Tó wónaanídę́ę́ʼ dzeeh Dzeeh łikizhígíí Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ dzeeh dóó bįįh Bįįh łikizhígíí (Béésh Bichʼahnii Bikéyahdę́ę́ʼígíí) Bįįh łikizhígíí (Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼígíí) Hakʼaz bįįh Deeteel Bįįh bitseełgaiígíí Bįįh bijaaʼ nineezígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ bįįh yázhí Shádiʼááhdę́ę́ʼ bįįh Tsétah bįįhchilí Tó wónaanídę́ę́ʼ bįįh Tábąąh bįįh Bįįh biwózhahígíí

Díí dzeeh éí tsintahgi dóó chʼil naazkaadgi naaghá; nááná éí honeeskʼazgi dóó tábąąhgi naaghá ałdóʼ.

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ

Díí dzeeh éí 5–6.5di adéesʼeez áníłtso; 145–420 dahidídloʼ áníłdáás; bitsʼíís dóó bitseeʼ éí dibéłchíʼíigo naashchʼąąʼ, biteeldę́ę́ʼ éí łigai.

Dzeeh éí ałchozhgo naaghá; tłʼoh dóó azeeʼ dóó tsin bitáshtʼóózh yiłchozh.

Dzeeh, Tótaʼ Dineʼé Bikéyahdi éélkid

bitsʼą́ą́dóó ééhózinii

---