Dįʼ

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search

Dįʼ
(Dih)
Dahináanii Chess rat45.svg NaaldeehiiChess rat45.svg Bidoh DahólónígííChess rat45.svg Bikʼiiz NaakiígííChess rat45.svg Bííghą́ą́stsʼǫǫd DahólónígííChess rat45.svg Bitsiitsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Bíígháán DahólónígííChess rat45.svg Biyaatsʼiin DahólónígííChess rat45.svg TsídiiChess rat45.svg Tsídii ndaatʼáʼiiChess rat45.svg Tązhii dóó Naaʼahóóhai Ndahalinígíí Chess dat45.svg
Dįʼ

Dįʼ yázhí




Náátsʼózídę́ę́ʼ dįʼ






Tsʼahtah dįʼ



Tsʼahtah dįʼ yázhí






Tsédeeshzha Dziłtah dįʼ łibáhígíí



Haʼaʼaahdę́ę́ʼ dįʼ łibáhígíí





Halgaidę́ę́ʼ dįʼ



Halgaidę́ę́ʼ dįʼ yázhí



Dįʼ bitseeʼ deekíní








Kʼaiʼtah hakʼaz naaʼahóóhai



Tsétah hakʼaz naaʼahóóhai



Hakʼaz naaʼahóóhai bitseeʼ łigaaígíí






Chʼótah dįʼ



Ńdíshchíitah dįʼ






Tó wónaanídę́ę́ʼ tsintah dįʼ



Tó wónaanídę́ę́ʼ dįʼ łizhinígíí



Tó wónaanídę́ę́ʼ dįʼ łikizhígíí




Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ
dįʼ łizhinígíí








Dįʼ éí naaʼahóóhai ndahalin, áádóó éí nahasdzáán bikáaʼgi 19 ádaatʼéego dahólǫ́. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Tetraoninae" deiłníigo deiyózhi.

Dįʼ éí Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí dóó Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyahdi dahólǫ́; áadi éí halgaiigi dóó dził bitłʼáahdi dóó ńdíshchííʼ dahólǫ́ǫgi dóó tábąąhgi dahiná. Deesdoigi éí ádaadin.

Azhą́ łahda ndaatʼáa ndi, dįʼ éí niʼgóó naakai łeh. Tsintahgi dįʼ dahólónígíí éí haigo tʼéiyá dah náʼásoł — dąągo dóó shį́įgo éí tʼáá sahdii naakai.

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Dįʼ éí 12–37di asdzoh ádaníłtso; 11 oz – 14 lbs ádaníłdáás; bikąʼígíí éí baʼáádígíí yilááh ádaníłtso łeh. Bitsʼíís éí łibá dóó dibéłchíʼíigo ndaashchʼąąʼ. Hakʼaz Dineʼé Bikéyahdi dįʼ dahólónígíí éí haigo dayiigááh.

Dįʼ éí daʼałchozhgo naakai — tłʼoh dóó chʼil bikétłʼóól dóó tsin bitʼąąʼ deiłchozh. Dįʼ biyáázh éí doo daʼałchozh da; chʼosh deildeeł dóó naʼashǫ́ʼii yázhí deilghał. Tsintahgi dįʼ dahólónígíí éí tsin biʼiil deildeeł.