Naaʼahóóhai bideeʼ hólóní

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
yótʼáahdi naaldeehii
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Tsídii Tsídii ndaatʼáʼii Tązhii dóó Naaʼahóóhai Ndahalinígíí
Naaʼahóóhai bideeʼ hólóní

Ndaʼałkaahí bikʼehgo
Pucrasia macrolopha
wolyé
Naakaii Dootłʼizhí Bikédaayah 
dóó Binááʼádaałtsʼózíidi kéyah naaznilígíí
naaldeehii daʼałchozhígíí

(kéyah beʼelyaaígíí ádin)

Naaʼahóóhai bideeʼ hólóní éí tązhii dóó naaʼahóóhai dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Dziłghą́ąʼdi Naakaii Dootłʼizhí Bikéyahdi dóó Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdi dóó Chʼah Diʼilii Bikéyahdi hólǫ́. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Pucrasia macrolopha" deiłníigo dayózhí. Tʼáá díí tʼéiyá tsídii "Pucrasia" dóó "Pucrasiini"-jí atah yisdzoh.

Baʼáádígíí

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Díí tsídii éí 20–25di asdzohz[?] áníłnééz. Bikąʼígíí éí łibáago naashchʼąąʼ dóó dinilgaigo noodǫ́ǫ́z; bikʼos éí łigai; bitsiitsʼiin éí yágo dootłʼizh. Baʼáádígíí éí dinilzhin dóó yishtłizhgo naashchʼąąʼ.

Naaʼahóóhai bideeʼ hólóní éí chʼosh dóó chʼil binááʼ dóó dzidzé yideeł.

Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziitah niiʼ halchííhí · Dziłtah naaʼahóóhai bizééʼ diniltsxooígíí · Kʼosdootłʼizhii · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ lókʼaatah naaʼahóóhai · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii bitseeʼ naashchʼąąʼí · Náátsʼózídę́ę́ʼ táájíjinii · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsiidootłʼizhii · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsiiłtsooí · Náátsʼózídę́ę́ʼ zééhalzhinii · Naaʼahóóhai · Naaʼahóóhai bideeʼ hólóní · Naaʼahóóhai bitsiitʼáád diʼilígíí · Naaʼahóóhaiłchíʼí · Tązhii · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ lókʼaatah naaʼahóóhai · Yastah naaʼahóóhai · Zéédzísgaii

Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tązhii · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tązhii · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsintah naaʼahóóhai · Naaʼahóóhai bichʼahí · Naaʼahóóhai bikeetsohígíí

Tsídii bitseeʼ naashchʼąąʼí: Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii bitseeʼ naashchʼąąʼí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsídii bitseeʼ naashchʼąąʼí

Naaʼahóóhai disxǫsígíí: Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziitah naaʼahóóhai disxǫsígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naaʼahóóhai disxǫsígíí

Naaʼahóóhai késhgaaní

Naaʼahóóhai késhgaaní dibéłchíʼígíí · Naaʼahóóhai késhgaaní łichíʼígíí · Naaʼahóóhai késhgaaní naashchʼąąʼígíí

Naaʼahóóhaistłʼinii

Naaʼahóóhaistłʼiní bideeʼ hólónígíí · Naaʼahóóhaistłʼiní bitsiiʼ dah diʼilígíí · Naaʼahóóhaistłʼinítsoh

Naaʼahóóhaitʼą́ʼí

Náátsʼózídę́ę́ʼ naaʼahóóhaitʼą́ʼí: Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ naaʼahóóhaitʼą́ʼí łibáhígíí · Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ naaʼahóóhaitʼą́ʼí naashchʼąąʼígíí · Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ naaʼahóóhaitʼą́ʼí yishtłizhígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ naaʼahóóhaitʼą́ʼí bikʼos yistłʼinígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ naaʼahóóhaitʼą́ʼí diłhiłígíí

Tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí: Halgaiitah tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí · Haltsooítah tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí · Tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí bitsiiʼ halchíʼígíí · Tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí bizééʼ łigaaígíí · Tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí tʼáyaałbáhígíí · Tééh naaʼahóóhaitʼą́ʼí tʼáyaałchíʼígíí

Naaʼahóóhaitʼą́ʼí bitsiitʼáád halzhinígíí

Dįʼ

Chʼótah dįʼ · Dįʼ bitseeʼ deekíní · Dįʼ yázhí · Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ dįʼ łizhinígíí · Hakʼaz naaʼahóóhai bitseeʼ łigaaígíí · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ dįʼ łibáhígíí · Halgaidę́ę́ʼ dįʼ · Halgaidę́ę́ʼ dįʼ yázhí · Kʼaiʼtah hakʼaz naaʼahóóhai · Náátsʼózídę́ę́ʼ dįʼ · Ńdíshchíitah dįʼ · Tó wónaanídę́ę́ʼ dįʼ łikizhígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ dįʼ łizhinígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsintah dįʼ · Tsédeeshzha Dziłtah dįʼ łibáhígíí · Tsétah hakʼaz naaʼahóóhai · Tsʼahtah dįʼ · Tsʼahtah dįʼ yázhí

Díłdánii

Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ díłdánii · Díłdánii biniiʼ łizhinígíí · Díłdánii łibáhígíí · Díłdánii yázhí · Dziłtah díłdánii · Eʼeʼaahdę́ę́ʼ díłdánii · Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ díłdánii · Shádiʼááhdę́ę́ʼ díłdánii · Tsétah díłdánii · Tsintah díłdánii binághah łizhinígíí · Tsintah díłdánii dibéłchíʼígíí · Tsintah díłdánii diłhiłígíí · Tsintah díłdánii łibáhígíí

Nákʼeejilchíiʼii
dóó bikʼéí

Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii · Náátsʼózídę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii · Nákʼeedeetłʼizhii binátsįʼgoʼ hólóní · Nákʼeedeetłʼizhii bitéél łichíʼígíí · Nákʼeejilchíiʼii diłhiłígíí · Nákʼeejilchíiʼii łibáhígíí · Nákʼeejilchíiʼii łigaaígíí · Nákʼeejilchíiʼii yázhí

Nákʼeejilchíiʼii jaaʼí dibéłchíʼígíí · Nákʼeejilchíiʼii jaaʼí łibáhigíí · Nákʼeejilchíiʼii jaaʼí łigaaígíí

Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii bitseeʼ noodǫ́zígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii binághah noodǫ́zígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii binághah noodǫ́zígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ nákʼeejilchíiʼii bitseeʼ noodǫ́zígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ nákʼeejiljíinii bitseeʼ noodǫ́zígíí

Tsídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí

Dah daaskʼidtah tsídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí · Dziłtah tídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí · Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tsídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí · Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ tsídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí · Tsintah tsídii bitʼaʼ dah adadootłʼizhígíí

Tsídii bizééʼ naashchʼąąʼí

Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziitah tsídii bizééʼ naashchʼąąʼí · Iiʼniʼ Tłʼiishtsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii bizééʼ naashchʼąąʼí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii bizééʼ naashchʼąąʼí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tsídii bizééʼ naashchʼąąʼí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii bizééʼ naashchʼąąʼí

[Atseentélí] · [Naaʼahóóhaiłbáhí]