Naʼashǫ́ʼii

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search

Naʼashǫ́ʼii
Dahináanii Chess rat45.svg NaaldeehiiChess rat45.svg Bidoh DahólónígííChess rat45.svg Bikʼiiz NaakiígííChess rat45.svg Bííghą́ą́stsʼǫǫd DahólónígííChess rat45.svg Bitsiitsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Bíígháán DahólónígííChess rat45.svg Biyaatsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Naaldlooshii dadichʼízhiiChess rat45.svg Ndaaʼnaʼii Chess dat45.svg
Naʼashǫ́ʼii

Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashǫ́ʼii binááʼ ádinígíí



( Nááʼdeiłnaadii dóó bikʼéí)





( Naʼashǫ́ʼiilkǫǫhí)



( Naʼashǫ́ʼii diwozhígíí dóó bikʼéí)





Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii łikizhígíí



Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii łikizhígíí



Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ chéchʼiltah tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii





Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii łikizhígíí



Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii yistłʼinígíí



Kéyah dah ndaaʼeełídę́ę́ʼ tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii



Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼéeʼgo naʼashǫ́ʼii niłhinígíí





( Naʼashǫ́ʼii kááʼtłʼizígíí)





( Tiníléí dóó bikʼéí)






( Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼashǫ́ʼii ndaashchʼąąʼígíí dóó bikʼéí)



( Naʼashǫ́ʼii łahgo aníʼdoolníiłii)




( Naʼashǫ́ʼii íiyisígíí)







( Naalnoodiilkǫǫhí)



( Naalnoodí íiyisígíí)





( Shádiʼááhdę́ę́ʼ naʼashǫ́ʼii bijáád ádaadinígíí dóó bikʼéí)



( Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼashǫ́ʼii íiyisígíí)




Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsintah naalnoodí yishtłizhígíí



Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsintah naalnoodí dibéłchíʼígíí



Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsintah naalnoodí bítááʼ dootłʼizhígíí








Naʼashǫ́ʼii éí naaldlooshii dadichʼízhii dah yikahjiʼ atah daasdzoh, áádóó éí nahasdzáán bikáaʼgi 3,800 ánéelą́ą́ʼ ałʼąą ádaatʼé. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Lacertilia" deiłníigo dayózhí.

Tiníléí dóó naalnoodí éí ałdóʼ "Lacertilia"-jįʼ atah daasdzoh.

World.distribution.sauria.1.png

Naʼashǫ́ʼii éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼgi dahólǫ́, tʼáá hazhóʼó Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí, ńléidi naʼashǫ́ʼii ádaadin. Ayóo honeezkʼazgi (Hakʼaz Dineʼé Bikéyah dóó Náhookǫsjí Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyahdi) éí ałdóʼ doo dahólǫ́ǫ da; deesdoigi dóó honeezílígi éí tʼóó ahayóí.

Naʼashǫ́ʼii éí doo tónteel biyiʼ dahináa da (łaʼ éí tábąąhgi ndaʼałkǫ́ǫʼ ndi).

Ánoolinígíí[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Naʼashǫ́ʼii bikágí éélkid

Naʼashǫ́ʼii éí bijáád dį́įʼ łeh (áko ndi naʼashǫ́ʼii bijáád ádaadinígíí ałdóʼ hólǫ́), áádóó éí niʼkáágóó naaldloosh dóó tsinlátahgi naaldeeh. Naʼashǫ́ʼii bikágí éí dichʼíízh áádóó éí ałʼąą áátʼeełii (łaʼ éí tʼóó daalbá, łaʼ éí dadootłʼizh dóó daalchííʼ, áádóó náánáłaʼ éí łikizh dóó noodǫ́ǫzgo ndaashchʼąąʼ). Nááná éí tʼáá ałʼąą ádaníłtsogo naakai — łaʼ éí tʼáá díkwíidi asdzoh tʼéiyá ádaníłnééz, náánáłaʼ (tiníléítsoh da) éí neeznáaʼdi adéesʼeez ádaníłtso.

Chʼiyą́[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Naʼashǫ́ʼii éí daʼałchozh dóó daʼałghałgo naakai; naʼashǫ́ʼii yázhí éí tsídii biyęęzhii dóó chʼosh deildeeł, naʼashǫ́ʼii ntsxaaígíí éí naaldlooshii (gah da, bįįh da) deilghał.





Ałdóʼ yídííłtah...