Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí
Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí éí Tó Wónaanídi Bilagáana Bikéyah dóó Naakaii Łizhiní Bikéyahdi hadahóólįįd jiní; dííshjį́į́góó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼgi dahólǫ́ — tʼáá hazhóʼó Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí dóó Eʼeʼaahjí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyah, ńléidi éí ádaadin. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Passeridae" deiłníigo deiyózhí. Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí éí 43 ałʼąą ádaatʼé.
Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí éí ndahóółtseiigóó dóó tsintahgi dahiná; bílaʼashdlaʼii dabikin naazhjaaʼígi éí ałdóʼ dahólǫ́. Ayóo deesdoigi éí ádaadin łeh, áádóó hodíłchʼilgi éí ałdóʼ doo dahólǫ́ǫ da.
Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ
[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí éí bitseeʼ dóó bidaaʼ doo nineez da łeh; łaʼ éí bidaaʼ łizhin, náánáłaʼ éí bidaaʼ łibá. Bitsʼíís éí 4–7di asdzoh áníłnééz. Łaʼ éí bitʼaʼ dibéłchíʼí dóó łigaigo noodǫ́ǫ́z.
Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí éí chʼosh yázhí dóó chʼil binááʼ deildeeł łeh.
 |
.jpg) |
 |
|
Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ ayáásh (Acanthisitti) · Chʼiyíítʼogii dóó bikʼéí (Tyranni) Atʼąątah tsídii (Chloropseidae) · Chʼagii dóó bikʼéí (Icteridae) · Chʼil bijeeh deidlání dóó Naʼashjéʼii hadaalzheehii (Nectariniidae) · Chʼíshiibeezhii dóó bikʼéí (Paroidea) · Dahtsʼaaʼ deiłchozhii (Dicaeidae) · Daakʼíjíjinii dóó Tsinyiʼ táshchozhii (Artamidae) · Dólii dóó Bisii dóó bikʼéí (Turdidae) · Gáagii dóó Tsídii bitʼatah hózhóón dóó bikʼéí (Corvoidea) · Jádídlǫ́ʼii dóó Tsé noolchʼóshii dóó bikʼéí (Troglodytidae) · Magí Bitseeʼ Noodǫ́zí Bikéyahdę́ę́ʼ tsintaalzhahii dóó bikʼéí (Vangidae) · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ ayáásh (Maluridae) · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ téél halchíʼí dóó bikʼéí (Petroicidae) · Tsídii dadinoodí dóó bikʼéí (Meliphagidae) · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsineeshbízhii (Climacteridae) · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ yádadíłtihii (Acanthizidae) · Nátsʼiingoʼí dóó Nákʼeehiłii (Platysteiridae) · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ chʼiltaalzhahii (Malaconotidae) · Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsídii ndaashchʼąąʼígíí dóó bikʼéí (Thraupidae) · Tsídiiłhiłii (Viduidae) · Tsiitʼáád łitsoii yázhí (Regulidae) · Tááʼyaʼniiltʼóshii dóó bikʼéí (Cardinalidae) · Táshchozhii dóó Dijádídlǫ́ʼí dóó bikʼéí (Sylvioidea) · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiishtłizhí (Prunellidae) · Tó wónaanídę́ę́ʼ choozhghalii dóó bikʼéí (Orioloidea) · Tó wónaanídę́ę́ʼ chʼagiiłkizhí dóó bikʼéí (Sturnidae) · Tó wónaanídę́ę́ʼ dilchʼóshii ndaashchʼąąʼígíí (Estrildidae) · Tó wónaanídę́ę́ʼ dǫ́ʼiiyiyiitsahí (Muscicapidae) · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí (Passeridae) · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí ndaashchʼąąʼígíí (Emberizidae) · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłtsooí dóó Jiinííhí dóó bikʼéí (Fringillidae) · Tseedeidiłtazii dóó Biibii (Motacillidae) · Tsídii dahałbįʼí dóó Mósíʼiinééʼí (Ptilonorhynchidae) · Tsídii ndaʼatłʼoʼí (Ploceidae) · Tsídiiłbáhí dóó Dilchʼóshii (Passerellidae) · Tsídiiłbáhí késhgaaní dóó Hakʼaz tsídiiłbáhí (Calcariidae) · Tsin yąąh dzootʼihí (Sittidae) · Tsineeshbízhii (Certhiidae) · Tsinlátah yádadíłtihii (Parulidae) · Tsʼíʼiiyiyiitsahí (Polioptilidae) · Chʼosh ditłʼooí deildeełí dóó bikʼéí (Campephagidae) · Zahalánii (Mimidae) | |
|
Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąątah tsídii bitʼaʼ łizhin dóó łigaaígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąątah tsídii bitʼaʼ łizhin dóó łigaaígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ atʼąątah tsídii bitʼaʼ łizhin dóó łigaaígíí | |
|
Chʼilátah hózhóón bijeeh yidlánítsoh bitseeʼ nineezígíí · Tsintah chʼil bijeeh yidlánítsoh bitseeʼ nineezígíí | |
|
Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ biibiiʼii dibéłchíʼígíí · Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ biibiiʼii łigaaígíí · Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ biibiiʼii łitsooígíí | |
|
Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ atʼaʼ yiltseeʼí diłhiłígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ atʼaʼ yiltseeʼí nizhónígíí | |
|
Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii bitsiitʼáád dibéłchíʼígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii bitsiitʼáád halbáhígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii dibéłchíʼígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii yishtłizhígíí | |
|
Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí binátsʼiin halchíʼígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí bitsiitʼáád halzhinígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí łikizhígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí yistłʼinígíí | |
|
Nástą́ą́kááʼ naagháhii bitsiiʼ łibáhígíí · Nástą́ą́kááʼ naagháhii bitsiiʼ łizhinígíí | |
|
Tábąąh ayááshiłzhiin bitsiitʼáád łigaaígíí · Tábąąh ayááshiłzhiin bizééʼ halchíʼígíí · Tábąąh ayááshiłzhiin bizééʼ łigaaígíí · Tábąąh ayááshiłzhiin dinilzhinígíí · Tábąąh ayááshiłzhiin łibáhígíí | |
|
Tééh łį́į́kááʼ dah sidáhí bidaaʼ łichíʼígíí · Tééh łį́į́kááʼ dah sidáhí bidaaʼ łitsooígíí | |
|
Tsétah tsídii nahatʼeʼí bitéél halchíʼígíí · Tsétah tsídii nahatʼeʼí bitéél yishtłizhígíí | |
|
Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsídiisháshii · Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiisháshii · Tsídiisháshii łitsooígíí | |
|
Tsiinoodǫ́ǫzii bitéél łitsxooígíí · Tsiinoodǫ́ǫzii bitʼaʼ diłhiłígíí · Tsiinoodǫ́ǫzii bitʼaʼ noodǫ́zígíí | |
|
Atʼaʼ yiltʼąąʼítah tsídii bitsiitʼáád halzhinígíí · Ayááshiłtsxoii · Daałchíiʼii łizhin dóó łigaaígíí · Dziłtátʼah tsídii bitsiiyah łigaaígíí · Ghą́ą́dootłʼizhii · Ghą́ą́halchíiʼii · Hodíłchʼiltah tsídii yádíłtiihí binááʼ łichíʼígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daantélí bitéél łitsooígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsin yąąh dzootʼihí naashchʼąąʼígíí · Nátsįʼgoʼ dootłʼizhí · Náátsʼózídę́ę́ʼ noołnahii binátsʼiin łigaaígíí · Shádiʼááhdę́ę́ʼ nákʼeeshzhiin · Shádiʼááhdę́ę́ʼ nátsʼįįłchíiʼii · Shádiʼááhdę́ę́ʼ zééhaltsoii · Tséneeshbízhii · Tsídiidaaʼilí dibéłchíʼígíí · Tsídiilzhólí łichííʼ dóó łizhinígíí · Tsídii yádíłtiihí bitsiiʼ łitsooígíí · Tsídii yádíłtiihí łibá dóó łitsooígíí · Tsinyiʼ tsídii yádíłtiihí bitsiiʼ łibáhígíí · Tsiitʼáád halchíiʼii · Tsʼitsʼiʼii · Zééyistłʼinii | |