Náshdóítsoh
 |
Díí kweʼé naaltsoos bikáaʼgi saad shijaaʼígíí éí náshdóítsoh yaa halneʼ dooleeł. Náshdóítsoh (Ałtsʼáʼáztiin) ałdóʼ baa yídíiłtah shį́į́. |
|
nihookááʼ naaldeehii
|
| Dahináanii → Naaldeehii→ Bíígháán Dahólónígíí→ Biyaatsʼiin Dahólónígíí→ Bidił Daazdoígíí dóó Daʼałtʼoʼígíí→ Biishchʼid Dahólónígíí→ Náhookǫs biyaadi Hadahóólįįdígíí→ Bidił Daazdoígíí dóó Daʼalghałígíí→ Náshdóí Deinoolinígíí→ Náshdóí Ndahalinígíí ↓
Náshdóítsoh |
|---|
 |
 |
|
naaldeehii daʼalghałígíí
|
 |
 |
|---|
|
Náshdóítsoh
Bilagáana Bizaadjí éí “mountain lion/cougar/puma” wolyé. Dziłghą́ʼí Bizaadjí éí “ndóícho” wolyé. |
Náshdóítsoh éí kéyah dah siʼánígíí bikáaʼgi tʼéiyá hólǫ́; tʼáá díí tʼéiyá náshdóítsoh Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí hólǫ́. Ndaʼałkaahí éí "Puma concolor" deiłníigo dayózhí.
Náshdóítsoh éí dziłgi dóó hodíłchʼilgi dóó tsékooh dahólǫ́ǫgi naakai łeh; halgaiigi éí ałdóʼ hólǫ́, áko ndi áadi éí doo ahahyói da łeh. Náhookǫsjí honeezkʼazgi éí ádaadin (Hakʼaz náshdóí áadi naakai).
Iʼnoolinígíí[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Náshdóítsoh éí 3.5–6.5di adéesʼeez áníłnééz;[1] bikąʼígíí éí baʼáádígíí yilááh áníłtso łeh. Bikąʼígíí éí 115–220 dahidídloʼ áníłdáás, baʼáádígíí éí 64–140 dahidídloʼ áníłdáas łeh. Łaʼ éí daalbá, náánáłaʼ éí łichíiʼgo naashchʼąąʼ. Náshdóítsoh biyázhí éí daalkizh dóó bitseeʼ noodǫ́ǫ́z.
Chʼiyą́[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí bikáaʼgi náshdóítsoh dahólónígíí éí deeteel dóó bįįh dóó tsétah dibé dóó tsétah łį́į́ʼ haalzhéehgo naakai; łahda bílaʼashdlaʼii bilį́į́ʼ (béégashii da, dibé da) ałdóʼ deilghał. Náshdóítsoh Shádiʼááhdiʼígíí éí dlǫ́ǫ́ʼ ntsxaaígíí dóó dahsání deilghał.
Naaltsoos bitsʼą́ą́dóó ééhózinii- ^ Burnie/Wilson. Animal. Dorling Kinderley. London, Tótaʼ Dineʼé Bikéyah: 2011./n.206 góneʼ
Ałdóʼ yídíiłtah...
 |
|
 |
|
|---|---|
|
|
|
|
Náshdóíłgaii łikizhígíí · Náshdóí kʼos bee naashchʼąąʼígíí · Náshdóítʼą́ʼí łikizhígíí · Náshdóí bijaałizhiní · Shádiʼááhdę́ę́ʼ náshdóí · Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ náshdóíłchííʼ |
|
|
Nashdóí Danilínígíí |
Hakʼaz náshdóí · Náshdóí łibáhígíí · Dibé Diníí Bikéyahdę́ę́ʼ náshdóí · Tó wónaanídę́ę́ʼ náshdóí |
|
Náshóítsoh |
Náshdóítsoh · Náshdóítsoh bitsiijįʼ daditłʼooígíí · Náshdóí dilwoʼí · Náshdóítsoh łikizhígíí (Shádiʼááhdę́ę́ʼígíí · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼígíí) · Náshdóítsoh noodǫ́zígíí |
|
Shádiʼááhdę́ę́ʼ náshdóí dóó mósí daʼałchinígíí |
Náshdóí łikizhígíí · Tłʼohtah náshdóí · Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsétah mósí ałchinígíí |
|
Náátsʼózídę́ę́ʼ mósí daʼałchinígíí |
|
|
Tó wónaanídę́ę́ʼ mósí daʼałchinígíí |
Náátsʼózídę́ę́ʼ mósíłkizhii ałchinígíí · Naakaii Dootłʼizhii bimósí ałchinígíí · Mósí ałchiní bitsiiʼtʼąhígíí · Tábąąh mósí ałchiní · Chʼah Diʼilii Bikéyahdę́ę́ʼ mósí ałchinígíí |
