Tsídii tsídígíí

Tsídii tsídígíí
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Tsídii Tsídii ndaatʼáʼii Yótʼáahdi tsídii Tsídii tsídígíí (→ Chʼiyíítʼogii dóó bikʼéí) Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ atʼaʼ yiltseeʼí nizhónígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ atʼaʼ yiltseeʼí diłhiłígíí (→ Tsídii dahałbįʼí dóó Mósíʼiinééʼí) (→ Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsineeshbízhii) (→ Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ ayáásh) Tsídiidaaʼilí dibéłchíʼígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí łikizhígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí yistłʼinígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí binátsʼiin halchíʼígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daachʼį́dí bitsiitʼáád halzhinígíí (→ Tsídii dadinoodí dóó bikʼéí) (→ Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ yádadíłtihii) Nástą́ą́kááʼ naagháhii bitsiiʼ łibáhígíí Nástą́ą́kááʼ naagháhii bitsiiʼ łizhinígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii bitsiitʼáád halbáhígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii yishtłizhígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii dibéłchíʼígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ chʼizhaazhii bitsiitʼáád dibéłchíʼígíí (→ Chʼosh ditłʼooí deildeełí dóó bikʼéí) Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsin yąąh dzootʼihí naashchʼąąʼígíí (→ Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ biibiiʼii) (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ choozhghalii dóó bikʼéí) Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tsídii daantélí bitéél łitsooígíí (→ Daakʼíjíjinii dóó Tsinyiʼ táshchozhii) (→ Nátsʼiingoʼí dóó Nákʼeehiłii) (→ Magí Bitseeʼ Noodǫ́zí Bikéyahdę́ę́ʼ tsintaalzhahii dóó bikʼéí) (→ Atʼąątah tsídii bitʼaʼ łizhin dóó łigaaígíí) (→ Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ chʼiltaalzhahii) (→ Gáagii dóó Tsídii bitʼatah hózhóón dóó bikʼéí) Tsídiilzhólí łichííʼ dóó łizhinígíí (→ Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ téél halchíʼí dóó bikʼéí) Tsʼitsʼiʼii Ghą́ą́halchíiʼii Nátsįʼgoʼ dootłʼizhí Dziłtátʼah tsídii bitsiiyah łigaaígíí Tsétah tsídii nahatʼeʼí bitéél halchíʼígíí Tsétah tsídii nahatʼeʼí bitéél yishtłizhígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ noołnahii binátsʼiin łigaaígíí (→ Táshchozhii dóó Dijádídlǫ́ʼí dóó bikʼéí) (→ Chʼíshiibeezhii dóó bikʼéí) 2↓ (→ Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ ayáásh) 2 (→ Tsiitʼáád łitsoii yázhí) Tsídiisháshii Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsídiisháshii Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiisháshii Tsídiisháshii łitsooígíí Atʼaʼ yiltʼąąʼítah tsídiiłkizhii Tsídiisháshiiłbáhí Tséneeshbízhii (→ Tsin yąąh dzootʼihí) (→ Tsineeshbízhii) (→ Jádídlǫ́ʼii dóó Tsé noolchʼóshii dóó bikʼéí) (→ Tsʼíʼiiyiyiitsahí) Tábąąh ayááshiłzhiin bizééʼ łigaaígíí Tábąąh ayááshiłzhiin dinilzhinígíí Tábąąh ayááshiłzhiin łibáhígíí Tábąąh ayááshiłzhiin bitsiitʼáád łigaaígíí Tábąąh ayááshiłzhiin bizééʼ halchíʼígíí (→ Dólii dóó Bisii dóó bikʼéí) (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ dǫ́ʼiiyiyiitsahí) Tééh łį́į́kááʼ dah sidáhí bidaaʼ łitsooígíí Tééh łį́į́kááʼ dah sidáhí bidaaʼ łichíʼígíí (→ Zahalánii) (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ chʼagiiłkizhí dóó bikʼéí) Chʼilátah hózhóón bijeeh yidlánítsoh bitseeʼ nineezígíí Tsintah chʼil bijeeh yidlánítsoh bitseeʼ nineezígíí Zééyistłʼinii (→ Dahtsʼaaʼ deiłchozhii) (→ Chʼil bijeeh deidlání dóó Naʼashjéʼii hadaalzheehii) Ghą́ą́dootłʼizhii (→ Atʼąątah tsídii) Ayááshiłtsxoii (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiishtłizhí) (→ Tsídii ndaʼatłʼoʼí) (→ Tsídiiłhiłii) (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ dilchʼóshii ndaashchʼąąʼígíí) (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí) (→ Tseedeidiłtazii dóó Biibii) 3↓ 3 (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłtsooí dóó Jiinííhí dóó bikʼéí) (→ Tsídiiłbáhí késhgaaní dóó Hakʼaz tsídiiłbáhí) Shádiʼááhdę́ę́ʼ nátsʼįįłchíiʼii (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ tsídiiłbáhí ndaashchʼąąʼígíí) (→ Tsídiiłbáhí dóó Dilchʼóshii) ?—Tsiitʼáád halchíiʼii Atʼaʼ yiltʼąąʼítah tsídii bitsiitʼáád halzhinígíí Tsinyiʼ tsídii yádíłtiihí bitsiiʼ łibáhígíí Hodíłchʼiltah tsídii yádíłtiihí binááʼ łichíʼígíí Tsídii yádíłtiihí bitsiiʼ łitsooígíí Tsídii yádíłtiihí łibá dóó łitsooígíí (→ Chʼagii dóó bikʼéí) (→ Tsinlátah yádadíłtihii) Shádiʼááhdę́ę́ʼ nákʼeeshzhiin Shádiʼááhdę́ę́ʼ zééhaltsoii Daałchíiʼii łizhin dóó łigaaígíí (→ Tááʼyaʼniiltʼóshii dóó bikʼéí) (→ Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsídii ndaashchʼąąʼígíí dóó bikʼéí) Tsiinoodǫ́ǫzii Tsiinoodǫ́ǫzii bitéél łitsxooígíí Tsiinoodǫ́ǫzii bitʼaʼ diłhiłígíí Tsiinoodǫ́ǫzii bitʼaʼ noodǫ́zígíí

Tsídii tsídígíí éí Bíígháán Dahólónígíí dah yikahjí atah daasdzoh, áádóó éí nahasdzáán bikáaʼgi 6,600 (tsídii ałnííʼ biláahgo) ánéelą́ą́ʼ ałʼąą ádaatʼé. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Passeriformes" deiłníigo deiyózhí. Tsídii tsídígíí éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikááʼgóó dahólǫ́.

Tsídii tsídígíí éí daʼałchozh dóó wóʼałtaasʼéí daʼaldeełgo ndaatʼá, tʼáá hazhóʼó zahalániitsoh, díí éí tʼóó daʼalgałgo naakai.

Zhį́ʼii

Chʼiyíítʼogii

Yaayááhalzhiin

Diltʼóshii

Dólii

Téél halchíʼí