Halgaiitah tłʼiish noodǫ́ǫzii


bidił daazkʼaazígíí
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Naaldlooshii dadichʼízhii Ndaaʼnaʼii Tłʼiish Tłʼiish íiyisígíí Nihookááʼ tłʼiish dóó bikʼéí Tłʼiish noodǫ́ǫzii Halgaiitah tłʼiish noodǫ́ǫzii

Ndaʼałkaahí bikʼehgo Thamnophis radix wolyé
Náhookǫsjí Kéyah Dah Siʼánígíí (Halgai Hóteelígíí bikááʼgóó)
naaldeehii daʼalghałígíí
(kéyah beʼelyaaígíí ádin)

Halgaiitah tłʼiish noodǫ́ǫzii éí nihookááʼ tłʼiish dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó hólǫ́. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Thamnophis radix" deiłníigo dayózhí.

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ

[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Díí tłʼiish éí 30–40di asdzoh^[?] áníłnééz. Bitsʼíís éí diłhił dóó łitsogo noodǫ́ǫ́z.

Halgaiitah tłʼiish noodǫ́ǫzii éí tąądee naagháhii dóó chʼał dóó naʼashǫ́ʼii dóó łóóʼ dóó naʼastsʼǫǫsí dóó hazéí yázhí yilghał.

Nihookááʼ tłʼiish dóó bikʼéí
Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish noodǫ́zígíí · Lókʼaatah tłʼiish binááʼ ntsaaígíí · Łeeyiʼ tłʼiish bikágí yilzhólígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bibid łitsooígíí · Nahoditsʼǫʼtah tłʼiish łizhinígíí · Shádiʼááhdę́ę́ʼ nihookááʼ tłʼiish łizhin dóó łichíʼígíí · Shádiʼááhjí Tsiiʼyishbizhí Bikin Haalʼáádę́ę́ʼ tábąąh tłʼiish · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼiish Tłʼiish bikágíneeskʼání Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání · Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah tłʼiish bikágíneeskʼání · Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání · Dziłigaiitah tłʼiish bikágíneeskʼání · Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání · Łeeyiʼ tłʼiish bikágíneeskʼání · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish bikágíneeskʼání · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání dibéłchíʼígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání łichíʼígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání yistłʼinígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání yishtłizhígíí · Tłʼiish bikágíneeskʼání dootłʼizhígíí · Tłʼiish bikʼiizneeskʼání diłhiłígíí · Tłʼiish bikʼiizneeskʼání noodǫ́zígíí · Tłʼohtah tłʼiish bikágíneeskʼání
Náátsʼózídę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish bikágíneeskʼání	Náátsʼózídę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish naashchʼąąʼígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish bikágíneeskʼání
Tábąąh tłʼiish bikágíneeskʼání	Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání diłhiłígíí · Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání łikizhígíí · Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání noodǫ́zígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání · Náátsʼózídę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish yistłʼinígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání łikizhígíí · Tłʼiish bikágíneeskʼání naashchʼąąʼígíí
Tó tłʼiish bikágíneeskʼání	Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání łikizhígíí · Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ tó tłʼiish bikágíneeskʼání · Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání dibéłchíʼígíí · Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání yistłʼinígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání dootłʼizhígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bikágíneeskʼání noodǫ́zígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼohtah tłʼiish bikágíneeskʼání
Tó tłʼiish íiyisígíí	Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tó tłʼiish · Tó tłʼiish bitłʼaaʼ dinilgaaígíí · Tó tłʼiish dinilzhinígíí · Tó tłʼiish dootłʼizhígíí · Tó tłʼiish naashchʼąąʼígíí · Tó tłʼiish noodǫ́zígíí · Tó tłʼiish ntsaaígíí · Tó tłʼiish yishtłizhígíí
Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼohtah tłʼiish dóó bikʼéí	Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ táłtłʼááh tłʼiish · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼohtah tłʼiish · Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼohtah tłʼiish (íiyisígíí) · Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼohtah tłʼiish bikágíneeskʼání · Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼohtah tłʼiish
Tooh chʼoshtsoh hadaalzheehii	Tooh chʼoshtsoh haalzheehii bízdílidígíí · Tooh chʼoshtsoh haalzheehii dinilzhinígíí · Tooh chʼoshtsoh haalzheehii noodǫ́zígíí
Tłʼiish dibéłchíʼígíí	Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dibéłchíʼígíí · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ tłʼiish dibéłchíʼígíí · Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dibéłchíʼígíí · Tłʼiish bibid halchíʼígíí · Tónteel bibąąh tłʼiish bibid halchíʼígíí · Tónteel bibąąh tłʼiish dibéłchíʼígíí
Tłʼiish noodǫ́ǫzii	Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tłʼiish noodǫ́ǫzii · Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tłʼiish noodǫ́ǫzii bikʼiiz halchíʼígíí · Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish noodǫ́ǫzii · Halgaiitah tłʼiish noodǫ́ǫzii · Haltsooítah tłʼiish noodǫ́ǫzii · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ tłʼiish noodǫ́ǫzii (íiyisígíí) · Náhookǫsdę́ę́ʼ tłʼiish noodǫ́ǫzii · Tábąąh tłʼiish noodǫ́ǫzii · Táłtłʼááh tłʼiish noodǫ́ǫzii · Tsin łichxííʼítah tábąąh tłʼiish noodǫ́ǫzii · Tłʼiish noodǫ́ǫzii bitsiiyah dah łizhinígíí · Tłʼiish noodǫ́ǫzii diłhiłígíí · Tłʼiish noodǫ́ǫzii łibáhígíí · Tłʼiish noodǫ́ǫzii ntsaaígíí · Tłʼiish noodǫ́ǫzii yishtłizhígíí · Tłʼiish noodǫ́ǫzii yistłʼinígíí
Tłʼiish wooʼłánígíí	Tłʼiish wooʼłání bizábąąh łigaaígíí · Tłʼiish wooʼłání bitsiiyah diłhiłígíí · Tłʼiish wooʼłání bitsiiyah halzhinígíí · Tłʼiish wooʼłání bitsiitsʼiin diłhiłígíí
[Nihookááʼ tłʼiish] · [Shádiʼááhdę́ę́ʼ tąądee naagháhii deiyání dóó bikʼéí]