Naʼastsʼǫǫsí
![]() |
Díí kweʼé naaltsoos bikáaʼgi saad shijaaʼígíí éí naʼastsʼǫǫsí yaa halneʼ dooleeł. Naʼastsʼǫǫsí náánáłaʼígíí ałdóʼ baa yídíiłtah shį́į́. |
nihookááʼ naaldeehii | |
Naʼastsʼǫǫsí (Naʼatsʼǫǫsí) (Jį́ʼaniʼįįhí ) | |
![]() Ndaʼałkaahí bikʼehgo Peromyscus dóó Mus dóó Sigmodontinae daolyé | |
Nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ | |
---|---|
naaldeehii daʼałchozhígíí | |
Naʼastsʼǫǫsí (éí doodaiiʼ éí naʼatsʼǫǫsí) éí bidił daazdoíjiʼ atah yisdzoh. Nááná éí tsin deigházhíjiʼ ałdóʼ atah yisdzoh. Naʼastsʼǫǫsí łizhinígíí éí jį́ʼaniʼįįhí wolyé ałdóʼ.
Naʼastsʼǫǫsí éí ákwíí shį́į́ ałʼąą átʼé: ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Mus" dóó "Peromyscus" dóó "Sigmodontinae" deiłníigo dayózhí.
Diné Bikéyahdi naʼastsʼǫǫsí hadahóólįįdígíí[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí naʼastsʼǫǫsí hadahóólįįdígíí éí "Peromyscus" daolyé, ndaʼałkaahí bikʼehgo, áádóó éí 55 ánéelą́ą́ʼ ałʼąą átʼé.
Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Díí naʼastsʼǫǫsí éí binááʼ ntsaa, áádóó éí dibéłchíʼíigo ndaashchʼąąʼ; bijáád dóó biteeldę́ę́ʼ éí daalgai łeh. Bitsʼíís éí 3–6di asdzoh
áníłnééz; bitseeʼ éí 2–8di asdzoh áníłnééz dóó ditłʼoʼ.Díí naʼastsʼǫǫsí éí tsin bineestʼąʼ deiłchozh dóó chʼil binááʼ dóó chʼosh yázhí deildeełgo naakai.
Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsí[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsí éí "Mus" daolyé, ndaʼałkaahíkʼehjí. Ndaʼałkaahí ádaaníigo díí naaldlooshii éí Naakaii Łizhiní Bikéyahdi hadahóólįįd daaní; dííshjį́į́góó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼdi dahólǫ́ — tʼáá hazhóʼó Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí, ńléidi éí ádaadin. Díí naʼastsʼǫǫsí éí 40go da ałʼąą átʼé.
Dahináanii ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() ![]()
|
Díí naʼastsʼǫǫsí tsintahgi dóó tłʼoh dahólǫ́ǫgi naakai łeh, áádóó éí bílaʼashdlaʼii bikin dah naazhjaaʼígi ałdóʼ naakai. Azhą́ nihookááʼ naakai łeh ndi, łahda ndaʼałkǫ́ǫ́ʼ dóó tsinlátahgi naaldeeh ałdóʼ.
Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Díí naʼastsʼǫǫsí éí ałʼąą áátʼeełii: łaʼ éí daalgai, łaʼ éí daalbá, náánáłaʼ éí daalchííʼ. Bitsʼíís éí 2–5di asdzoh
áníłnééz, bitseeʼ éí bitsʼíís aheeníłnééz.Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsí éí tʼáá ałtso daʼałchozhgo naakai.
Shádiʼááhdę́ę́ʼ naʼastsʼǫǫsí[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]
Shádiʼááhjí kéyah dah siʼánígíí bikáaʼgi naʼastsʼǫǫsí dahólónígíí éí "Sigmodontinae"-jįʼ atah daasdzoh. Łaʼ éí łéʼétsohgi ádaníłtso dóó naadoobooʼíinii ndahalin. Bitsʼíís éí 3–10 áníłnééz, áádóó éí łibá dóó diłhiłgo ndaashchʼąąʼ łeh.
Tʼáá díí tʼéiyá ndaʼastsʼǫǫsí daʼałchozh dóó daʼalghałgo naakai: łahda naaldlooshii yázhí (naʼashǫ́ʼii da) haalzheeh.