Atsáłbáí

yótʼáahdi naaldeehii
Atsáłbáí
Ndaʼałkaahí bikʼehgo Falco mexicanus wolyé
Náhookǫsjí Kéyah Dah Siʼánígíí
naaldeehii daʼalghałígíí
(eʼelyaaígíí ádin)

Atsáłbáí Bilagáana bizaadjí éí “prairie falcon” wolyé.

Atsáłbáí éí giní dahyikahjįʼ atah yisdzoh, áádóó éí Náhookǫs dóó Eʼeʼaahjí kéyah dah siʼánígíí tʼéiyá hólǫ́; ndaʼałkaahí éí "Falco mexicanus" deiłníigo dayózhí.

Dahináanii → Naaldeehii→ Bíígháán Dahólónígíí→ Biyaatsʼiin Dahólónígíí→ Tsídii→ Tsídii ndaatʼáʼii→ Yótʼáahdi tsídii ↓ Atsá dóó Giní Ndahalinígíí Tłʼiish dayiitsáhii Atsáłgaii Atseełtsoii Ginítsoh diłhiłí  Atsá Atsátsoh Chʼah Diʼilii Bikéyahdę́ę́ʼ atsátsoh Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ atsátsoh Atsá diłhiłígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ atsátsoh Atsáshzhiin Atsá łizhin dóó łigaiígíí Atsáłgaiitsoh Chʼiltaatʼagii  Giníłbáhí Dzílí Tsįyaalzhahí Giní Giní dootłʼizhí Atsáłbáí  Chʼilhaatʼaʼii Hakʼaz giníłgaii Shádiʼááhdę́ę́ʼ giní Giní jáádnézí Táłkááʼ naalzheehí (→ Jeeshóóʼ Ndahalinígíí)  Atsá Danchǫ́ʼígíí   Atsá Naagháái

Díí tsídii éí gáagiigi áníłtso: bitsʼíís éí 16go da inch áníłnééz; 1.6 dahidídloʼ áníłdáás (baʼáádígíí éí bikąʼígíí yilááh áníłtso łeh). Bitʼaʼ éí łibá, biteeldę́ę́ʼ éí łigai dóó łizhingo łikizh.

Atsáłbáí éí halgaiigi dóó dziłtahgi dóó tłʼoh dahólǫ́ǫgi hólǫ́; áadi éí daʼalghałgo naaghá: naʼastsʼǫǫsí, nahatʼeʼii, dóó tsídii yázhí haalzhéehgo naatʼá.

Atsáłbáí éí shį́įgo biyęęzhii tsédáaʼdi deiłchí.

Atsáłbáí, Deeteel Bikéyahdi éélkid

Ałdóʼ yídíiłtah...

---