Tsin yiłkaałii

Tsin yiłkaałii (Tsįįłkaałii)
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Tsídii Tsídii ndaatʼáʼii Yótʼáahdi tsídii Tsin deiłkaałii Tsįįłkaałii łigaaígíí Tsįįłkaałii diłhiłígíí Tsįįłkaałii bitéél halchíʼí Tsįįłkaałii bitsiiʼ łichíʼígíí Tsįįłkaałii binááʼ łigaaígíí Tsįįłkaałii bitsiiyah łitsooígíí Tsįįłkaałii bítááʼ łitsooígíí Tsįįłkaałii bitsiitʼáád łitsooígíí Tsįįłkaałii nizhónígíí Tsįįłkaałii binákʼee halzhinígíí Tsįįłkaałii bítááʼ łigaaígíí Tsįįłkaałii łitsogo noodǫ́zígíí Tsįįłkaałii bitsiiyah halchíʼígíí Tsįįłkaałii bitsiiʼ łitsooígíí Tsįįłkaałii bitéél halbáhígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii Tsįįłkaałii bitsiitʼáád halchíʼígíí Hosh yiłkaałii Tsįįłkaałii bitéél diniltsooígíí Tsįįłkaałii bítááʼ łitsxooígíí Tsįįłkaałii bitłʼaaʼ halchíʼígíí Naakaii Nátʼohí Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bitsiiyah halchíʼígíí Naakaii Nátʼohí Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii łitsooígíí Néʼézhiin Néʼézhiin (bitsiitʼáád łichíiʼii) Néʼézhiin bitéél halchíiʼii Néʼézhiin bitéél diniltsooígíí Néʼézhiin łizhinígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii binághah łitsooígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bitsiitʼáád halchíʼígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii yishtłizhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii łibáhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bitsiiʼ łibáhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii łitsooígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii binághah yishtłizhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bizééʼ halzhinígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bitsiitʼáád łitsooígíí (→ Tsįįłkaałii naashchʼąąʼígíí) Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bítááʼ yishtłizhígíí Tó Wónaanídi Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bitsiitʼáád halchíʼígíí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii bitsiitʼáád diniltsooígíí Tsįįłkaałii yázhí Tsįįłkaałii yázhí bitsiiyah halchíʼígíí Tsįįłkaałii yázhí bitsiitʼáád dibéłchíʼígíí Tsįįłkaałii yázhí bitsiitʼáád łibáhígíí Tsįįłkaałii yázhí bitsiiʼ noodǫ́zígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii yázhí Tsįįłkaałii bílaʼ táaʼii Náhookǫs biyaadę́ę́ʼ tsįįłkaałii bílaʼ táaʼii Tó wónaanídę́ę́ʼ tsįįłkaałii bílaʼ táaʼii Tsįįłkaałii binághah dah łigaaígíí Tsįįłkaałii dibéłchíʼígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsįįłkaałii (íiyisígíí) Tsįįłkaałii bitsiiʼ łigaaígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zígíí (íiyisígíí) Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tsįįłkaałii Tsįįłkaałii yilzhólígíí (→ Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsįįłkaałii) Tsįįłkaałiistłʼiní Tsįįłkaałiistłʼiní diniltsooígíí Tsįįłkaałiistłʼiní bitsiitʼáád halchíʼígíí Ásáí Dineʼé Daalzhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałiistłʼiní Tsįįłkaałiistłʼiní bitseeʼ łitsooígíí Tsįįłkaałiistłʼiní yázhí Niʼgóó tsįįłkaałii Tsįįłkaałii binághah łitsxooígíí Dziłtah tsįįłkaałii binághah łitsxooígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii binághah łitsxooígíí Tsįįłkaałii binághah łitsxooí yázhí Tsįįłkaałii binághah halchxíʼígíí Tsįįłkaałii bitłʼaakááʼ diniltsxooígíí Tsįįłkaałii bitsiiyah diniltsxooígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii łibáhígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii łizhin dóó łigaaígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii dibéłchíʼígíí Tsįįłkaałii dootłʼizhí yázhí bitsiiyah łitsooígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii dootłʼizhí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii dootłʼizhí Tsįįłkaałii dootłʼizhí bitéél yistłʼinígíí Tsįįłkaałii dootłʼizhí binákʼee halzhinígíí Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii dootłʼizhí Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałii dootłʼizhí Tsįįłkaałii dootłʼizhí bitsiiʼ łizhinígíí Tsįįłkaałii dootłʼizhí bitsiiʼ łibáhígíí Tsįįłkaałii dootłʼizhí ntsaaí bitsiiyah łitsooígíí Tsįįłkaałii dootłʼizhí bizééʼ łikizhígíí Tsįįłkaałii diłhiłgo łichxíʼígíí Tsįįłkaałiiłbáhí Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tsįįłkaałiiłbáhí Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ tsįįłkaałiiłbáhí Tsįįłkaałiiłbáhí ntsaaígíí Tsįįłkaałiizhiin bitsiitʼáád halchíʼígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsįįłkaałiizhiin bitsiitʼáád halchíʼígíí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałiizhiin bitsiitʼáád halchíʼígíí Bitsįʼ Yishtłizhii Tónteeldę́ę́ʼ tsįįłkaałiizhiin bitsiitʼáád halchíʼígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ tsįįłkaałiizhiin bitsiitʼáád halchíʼígíí (→ Tsįįłkaałii tááʼyaʼniiltʼóshí) Tsįįłkaałii noodǫ́zígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zí bitsiitʼáád halchíʼígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zí bizééʼ łigaaígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zí bizééʼ łitsooígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zí binátsʼiin łitsooígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zí dootłʼizhgo łitsooígíí Tsįįłkaałii noodǫ́zí bináyaah łigaaígíí (→ Tʼáyaałchííʼ dóó bikʼéí) Dibénééz Bikéyahdę́ę́ʼ tsįįłkaałiizhiin bitsiitʼáád halchíʼígíí Tsįįłkaałiizhiin bikʼos halchíʼígíí Tsįįłkaałiizhiin bitsiiʼ łichíʼígíí Tsįįłkaałiizhiin bidaaʼ łigaaígíí Tsįįłkaałiizhiin tsiiłchííʼí bidaaʼ łigaaígíí Tsįįłkaałiizhiin tsiiłchííʼí binághah łigaaígíí Tsįįłkaałiizhiin tsiiłchííʼí bitłʼaakááʼ łigaaígíí Tsįįłkaałii bitsiiyah łigaaígíí Tsįįłkaałiitsoh binághah łitsxooígíí Tsįįłkaałiitsoh binághah łichíʼígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tsįįłkaałii łichíʼígíí Lókʼaatah tsįįłkaałii (→ Tsįįłkaałiichilí) Tó wónaanídę́ę́ʼ tsiitsʼiinááyisii Tsiitsʼiinááyisii bizééʼ halchíʼígíí

Tsin deiłkaałii éí yótʼáahdi tsídii dah yikahjí atah daasdzoh, áádóó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼgi dahólǫ́, tʼáá hazhóʼó Nahatʼeʼiitsoh Bikéyah — ńléidi éí ádaadin. Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí bikáaʼgi éí ałdóʼ doo hólǫ́ǫ da. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Picidae" deiłníigo deiyózhí.

Tsin deiłkaałii éí 200go daatsʼí ałʼąą ádaatʼéego hólǫ́; łaʼ éí tʼóó 3di asdzoh ádaníłtso, náánáłaʼ éí 60di asdzoh ádaníłtso. Tsin binástáán yiyiʼdi chʼosh dahólónígíí éí deildeeł.

Tsįįłkaałii dibéłchíʼígíí

Tsįįłkaałii bítááʼ łitsooígíí

Tsįįłkaałii bitsiitʼáád halchíʼígíí

Néʼézhiin

Tsįįłkaałii łigaaígíí

Tʼáyaałchííʼ