Shádiʼááhdę́ę́ʼ béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
nihookááʼ naaldeehii
Dahináanii Chess rat45.svg NaaldeehiiChess rat45.svg Bidoh DahólónígííChess rat45.svg Bikʼiiz NaakiígííChess rat45.svg Bííghą́ą́stsʼǫǫd DahólónígííChess rat45.svg Bíígháán DahólónígííChess rat45.svg Biyaatsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Bidił Daazdoígíí dóó DaʼałtʼoʼígííChess rat45.svg Biishchʼid DahólónígííChess rat45.svg Naakaii Łizhiní Bikéyahdi HadahóólįįdígííChess rat45.svg Béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí Chess dat45.svg
Shádiʼááhdę́ę́ʼ
béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí
Status iucn3.1-NVlin5.svg
Amazonian manatee (Trichechus inunguis).jpg
Ndaʼałkaahí bikʼehgo
Trichechus inunguis
wolyé
Shádiʼááhjí Kéyah Dah Siʼánígíí
naaldeehii daʼałchozhígíí
Distribution Amazon Manatee.png

Shádiʼááhdę́ę́ʼ béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí éí Naakaii Łizhiní Bikéyahdi Hadahóólįįdígíí dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Shádiʼááhjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó hólǫ́. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Trichechus inunguis" deiłníigo dayózhí.

Trichechus inunguis (Peixe-boi amazônico) por Fábia Luna ICMBioCMA.png

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Díí naaldlooshii éí 9–12di adéesʼeez[?] áníłnééz. Bitsʼíís éí łibáago naashchʼąąʼ; bigaan éí łóóʼtsoh bigaan nahalin; bijáád éí ádin.

Shádiʼááhdę́ę́ʼ béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí éí táłtłʼááh tłʼoh yiłchozh.

Bisóodi bíchį́į́h nineezí
Ndaʼageedí łichíiʼii: Dah daaskʼidtah naʼageedí łichíiʼii · Naʼageedí łichíiʼii diłhiłígíí

Táłtłʼááh ayání
Béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí: Béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí (íiyisígíí) · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí · Shádiʼááhdę́ę́ʼ béégashiitsoh naʼałkǫ́ǫ́ʼígíí

Chį́į́h yee adilohii

Chį́į́h yee adilohii bijaaʼ ntsxaaígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́h yee adilohii · Tsintah chį́į́h yee adilohii

Chį́į́hnézí ndahatʼeʼígíí

Béʼézhóotah chį́į́hnézí nahatʼeʼígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí bíchį́į́h łibáhígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí bikézhoozh dį́įʼii · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí binághah halkizhígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí bitłʼaaʼ łitsxooígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí jaachʼį́dígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí łizhin dóó łichíʼígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí niłhinígíí · Chį́į́hnézí nahatʼeʼí yishtłizhígíí · Haltsooítah chį́į́hnézí nahatʼeʼígíí · Hodíłchʼiltah chį́į́hnézí nahatʼeʼígíí · Tsétah chį́į́hnézí nahatʼeʼí niłhinígíí · Tsétah chį́į́hnézí nahatʼeʼí yishtłizhígíí

Shą́ą́ʼnahalghałí

Hodíłchʼiltah shą́ą́ʼnahalghałí · Tsékááʼ shą́ą́ʼnahalghałí · Tsinlátah dlǫ́ʼiigi átʼéhé bizééʼ łigaaígíí · Tsinlátah dlǫ́ʼiigi átʼéhé łibáhígíí

Yáázhłání dóó bikʼéí

Adijiłii yił aheełtʼéhí · Adijiłii yił aheełtʼéhí ntsaaígíí · Naadoobooʼíinii yił aheełtʼéhé · Naʼastsʼǫǫsí bitsʼohígíí · Yáázhłání (naaldlooshii) · Yáázhłání áłtsʼíísí łizhin dóó łigaaígíí