Magí bitéél halchxíʼí

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
naaldeehii
Dahináanii Chess rat45.svg NaaldeehiiChess rat45.svg Bidoh DahólónígííChess rat45.svg Bikʼiiz NaakiígííChess rat45.svg Bííghą́ą́stsʼǫǫd DahólónígííChess rat45.svg Bíígháán DahólónígííChess rat45.svg Biyaatsʼiin DahólónígííChess rat45.svg Bidił Daazdoígíí dóó DaʼałtʼoʼígííChess rat45.svg Biishchʼid DahólónígííChess rat45.svg Náhookǫs biyaadi HadahóólįįdígííChess rat45.svg Magí dóó Magí NdahalinígííChess rat45.svg Tó wónaanídę́ę́ʼ magí Chess dat45.svg
Magí bitéél halchxíʼí
Status iucn3.1-NVlin7.svg
Southern gelada (Theropithecus gelada obscurus) male.jpg
Ndaʼałkaahí bikʼehgo
Theropithecus gelada
wolyé
Naakaii Łizhiní Bikéyah
naaldeehii daʼałchozhígíí
Gelada area.png

Magí bitéél halchxíʼí éí naaldlooshii daʼałtʼoʼígíí dah yikahjí atah yisdzoh, áádóó éí Haʼaʼaahjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdi hólǫ́; ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Theropithecus gelada" deiłníigo dayózhí.

Gelada (Theropithecus gelada gelada) male walking.jpg

Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Díí magí éí 20–30di asdzoh[?] áníłnééz; bitseeʼ éí 12–20di asdzoh áníłnééz. Bitsʼíís éí dinilzhingo naashchʼąąʼ, bikąʼígíí éí ayóo ditłʼo łeh; bitéél éí halchxííʼ; bíchį́į́h éí ntsaa.

Magí bitéél halchxíʼí éí tsin bineestʼąʼ dóó chʼil bitʼąąʼ yiłchozh łeh; chéłchaaʼ dóó wóʼałtaasʼéí éí bichʼiyąʼ ałdóʼ.

Ásáí Dineʼé Daalzhiní Bikéyahdę́ę́ʼ magí dilwoʼí · Dahoditłééʼgóó magí · Magí bíchį́į́h dootłʼizhígíí · Magí bitéél halchxíʼí · Magí dilwoʼí · Magí tseechʼį́dígíí · Magíhiiłí biniighaʼ łibáhígíí · Magíhiiłí bitsiitʼáád diʼilígíí · Nihookááʼ magí bidághaaʼ łigaaígíí · Nihookááʼ magí bitseeʼ łitsxooígíí · Tábąąh magíchilí biniiʼ halzhinígíí · Tábąąh magíchilí biniiʼ tʼáá halchíʼígíí · Tsintah magíhiiłí

Atʼąąʼ deiłchozhí

Dziłtah magí bijánil hólónígíí · Tsintah magí bijánil hólónígíí · Tsinyiʼ magí bijánil hólónígíí

Magí binághah halchíʼígíí · Magí bitsiitʼáád halchíʼígíí · Magí łichííʼ dóó łibáhígíí

Magí biniiʼ łitsooí łibáhígíí · Magí biniiʼ łitsooí łizhinígíí · Magí naashchʼąąʼígíí

Magí chį́į́shchʼį́dí bitéél łigaaígíí · Magí chį́į́shchʼį́dí łitsxooígíí · Magí chį́į́shchʼį́dí łizhin dóó łigaaígíí

Magí bíchį́į́h niilyoolígíí

Atʼąąʼ deiłchozhí bitsiitʼáád diʼilígíí

Atʼąąʼ yiłchozhí bijáád łigaaígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí bitéél dah dzígaaígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí bitsiitʼáád dah jíjinígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí chį́į́shchʼį́dígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí diłhiłígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí łibáhígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí łichíʼígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí łizhinígíí

Atʼąąʼ deiłchozhí dadiłhiłígíí

Atʼąąʼ yiłchozhí binákʼee łigaaígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí biniighaʼ diʼilígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí bitłʼaaʼ łigaaígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí bitsiitʼáád halzhinígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí bitsiiʼ diniltsooígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí bizábąąh tʼáá łichíʼígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí dinilbáhígíí · Atʼąąʼ yiłchozhí łitsxooígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí · Náátsʼózídę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí bizábąąh łigaaígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí

Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ
atʼąąʼ deiłchozhí

Atʼąąʼ yiłchozhí bikeeʼ łizhinígíí · Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí · Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziitah atʼąąʼ yiłchozhí · Iiʼniʼ Tłʼiishtsoh Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí biniiʼ diłhiłígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí dinilbáhígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ atʼąąʼ yiłchozhí yishtłizhígíí

Magí bíchį́į́htsohígíí

Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ magí bíchį́į́htsohígíí · Magí bíchį́į́htsohí íiyisígíí · Magí bíchį́į́htsohí łitsooígíí · Shádiʼááhjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ magí bíchį́į́htsohígíí · Tsintah magí bíchį́į́htsohígíí

Magí binázis łigaaígíí

Dziłtah magí binázis łigaaígíí · Magí názisgaaí bibid łitsxooígíí · Magí názisgaaí bitsiitʼáád dibéłchíʼígíí · Magí názisgaaí łibáhígíí · Tábąąh magí binázis łigaaígíí

Tééh magí

Séíbąąh Hatsohdę́ę́ʼ tééh magí · Tééh magí bílaʼ łizhinígíí · Tééh magí binátsʼiin łigaaígíí · Tééh magí biniiʼ halzhinígíí · Tééh magí yishtłizhígíí

Tó wónaanídę́ę́ʼ magí íiyisígíí

Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ magí · Dziłgaiitsoh Honeezkʼaziitah magí · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ magí · Hakʼaz magí · Hashkʼaantah magí · Magí bisóodi yiltseeʼígíí · Magí bitsiijįʼ diʼilígíí · Magí diłhiłígíí · Naakaii Dootłʼizhí Bikéyah Dah Naaʼeełídę́ę́ʼ magí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ magí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyah Yázhídę́ę́ʼ magí

Tsinlátah magí

Tsinlátah magí bíchį́į́h dah dzílgaaígíí · Tsinlátah magí bíchį́į́h łigaaígíí · Tsinlátah magí bidághaaʼ łigaaígíí · Tsinlátah magí bijáád łitsooígíí · Tsinlátah magí bijaaʼ łichíʼígíí · Tsinlátah magí binághah halchíʼígíí · Tsinlátah magí bítááʼ łitsooígíí · Tsinlátah magí bitéél łigaaígíí · Tsinlátah magí bitseeʼ łichíʼígíí · Tsinlátah magí bitsiitʼáád diʼilígíí · Tsinlátah magí bizábąąh łigaaígíí · Tsinlátah magí bizééʼ łigaaígíí · Tsinlátah magí bizééʼ łitsooígíí · Tsinlátah magí dootłʼizhígíí · Tsinlátah magí hoyáanii · Tsinlátah magíłbáhí · Tsinlátah magí łitsooígíí · Tsinlátah magí łizhinígíí · Tsinlátah magí naashchʼąąʼígíí · Tsinlátah magí néʼéshjaaʼniiʼígíí · Tsinlátah magí nizhónígíí