Chį́į́shłigaii dóó Naalʼeełítsoh
Cį́į́shłigaii dóó Naalʼeełítsoh éí nahasdzáán bikáaʼgi ákwíí shį́į́ ałʼąą ádaatʼéego hólǫ́; ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Anserinae" deiłníigo deiyózhí, áádóó éí "Anatidae" (naalʼeełí dóó dééłgai) dah yikahjí atah daasdzoh.
Chį́į́shłigaii éí Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó tʼéiyá dahólǫ́. Bitsʼíís éí łigai dóó bijáád éí łichíiʼgo ndaashchʼąąʼ.
Naalʼeełítsoh dóó naalʼeełítsoh diłhiłígíí éí Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó dóó Tó Wónaanídę́ę́ʼ Bilagáana Bikéyahdi dóó Náhookǫsjí Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyahdi dahólǫ́; Shádiʼááhjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó dóó Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdi éí ádaadin. Deesdoigi éí ałdóʼ doo dahólǫ́ǫ da. Łaʼ éí bijáád daalchííʼ, náánáłaʼ éí bijáád daalzhin.
Díí tsídii éí 5–9 dahidídloʼ ádaníłdáás, 2–3 adéesʼeez ádaníłtso; bikąʼígíí éí baʼáádígíí yilááh áníłtso. Chį́į́shłigaii dóó naalʼeełítsoh éí tʼáá ałtso daʼałchozhgo naakai: tłʼoh dóó chʼil binááʼ éí deiłchozh
|
Naalʼeełí bikéshgaan hólóní · Naalʼeełí binákʼee halchíʼígíí · Naalʼeełíchilí · Naalʼeełí yistłʼinígíí | |||
|
Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naalʼeełí ánínígíí · Haltsooítah naalʼeełí ánínígíí · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ naalʼeełí ánínígíí · Naakaii Nátʼohí Bikéyahdę́ę́ʼ naalʼeełí ánínígíí · Naalʼeełí áníní bibid halzhinígíí · Naalʼeełí áníní bítááʼ łigaaígíí · Naalʼeełí áníní dibéłchíʼígíí · Naalʼeełí áníní łikizhígíí | |||
|
Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ naalʼeełí diłhiłígíí · Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ naalʼeełí binááʼ łigaaígíí · Naalʼeełí bidaaʼ dinilchíiʼii · Naalʼeełí binááʼ łigaaígíí · Naalʼeełí bitsiiʼ halchíiʼii · Naalʼeełí diłhiłígíí · Naalʼeełí łikizhígíí · Naalʼeełí táłtłʼááh nálnoʼí bidaaʼ dootłʼizhígíí · Naalʼeełí táłtłʼááh nálnoʼí yázhí · Naalʼeełíłtsooí · Náátsʼózídę́ę́ʼ naalʼeełí táłtłʼááh nálnoʼígíí · Shádiʼááhdę́ę́ʼ naalʼeełí táłtłʼááh nálnoʼígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ naalʼeełí bitsiiʼ halchíiʼii | |||
|
Zééjíjinii · Zéézhinii bitsiiʼ łigaaígíí · Zéézhinii bitsiiʼ łizhinígíí | |||