Adijiłii
Adijiłii éí naaldloshii Chʼosh Deildeełii dah yikahjí atah daasdzoh, tó wónaanídi tʼéiyá dahólǫ́; ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Erinaceinae" deiłníigo dayózhí. Adijiłii éí 18 ałʼąą ádaatʼé.
Díí naaldlooshii éí Naakaii Łizhiní Bikéyahdi dóó Binááʼádaałtsʼózíidi dóó Tó Wónaanídę́ę́ʼ Bilagáana Bikéyahdi hólǫ́. Nahatʼeʼiitsoh Bikéyah dóó kéyah dah siʼánígíí bikáaʼgi éí ádaadin.
Adijiłii éí tsintahgi dóó tłʼoh dahólǫ́ǫgi naakai łeh, áádóó tłʼéeʼgo naakai łeh. Bílaʼashdlaʼii bikin dah naazhjaagi naakai ałdóʼ.
Ánoolinígíí dóó bichʼiyąʼ
[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]Adijiłii éí 5–10di asdzohdahsání nahalingo bitsʼos dahólǫ́, áko ndi díí éí doo danineez da. Bitsʼos éí łizhin dóó dibéłchíʼíigo ndaashchʼąąʼ; biteeldę́ę́ʼ éí łigai dóó łibá. Nááná éí bijaaʼ áłtsʼíísíi łeh dóó bitseeʼ doo nineez da.
ádaníłtso, áádóó éíAdijiłii éí chʼosh deildeełgo naakai.
Łéʼétsoh diwozhí · Naʼastsʼǫǫsítsoh · Naʼastsʼǫǫsítsoh diłhiłígíí | |||
Adijiłii bibid tʼáá halchíʼígíí · Adijiłii bijaaʼ nineezígíí · Adijiłii bikézhoozh dį́įʼii · Adijiłii íiyisígíí · Adijiłii bitéél łigaaígíí · Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii · Bilį́į́łání Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii · Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii · Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii · Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii · Náátsʼózídę́ę́ʼ adijiłii · Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyahdę́ę́ʼ adijiłii | |||
Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyahdę́ę́ʼ tábąąh chį́į́shnézí · Chį́į́shnézí bíígháán ntłʼizígíí · Chį́į́shnézí íiyisígíí · Chį́į́shnézí łibá dóó łigaaígíí · Chį́į́shnézíchilí biwooʼ daalgaaígíí · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí jaachʼį́dígíí · Kintah chį́į́shnézí · Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsintah chį́į́shnézí · Náátsʼózídę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalchíʼígíí · Shádiʼááhdę́ę́ʼ chį́į́shnézí jaachʼį́dígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ tábąąh chį́į́shnézí | |||
Ahééhałtį́į́hdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí dibéłchíʼígíí · Biʼééʼ Łichííʼí Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí yishtłizhígíí · Chį́į́shnézí bikéshgaan nineezígíí · Chį́į́shnézí diłhiłígíí · Chį́į́shnézí dinilzhinígíí · Chį́į́shnézí naashchʼąąʼígíí · Dáághahii Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Dahoditłééʼgóó chį́į́shnézí · Doohatsʼíí Yátiʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Náhookǫs biyaadę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Tábąąh chį́į́shnézí · Tó wónaanídę́ę́ʼ chį́į́shnézí yázhí · Tó wónaanídę́ę́ʼ dziłtah chį́į́shnézí · Tséyaa chį́į́shnézí · Tsintah chį́į́shnézí | |||
Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí · Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí · Chį́į́shnézí bikeeʼ daalzhinígíí · Chį́į́shnézí dibéłchíʼí dóó łigaaígíí · Chį́į́shnézí dichin nízinígíí · Chʼah Diʼilii Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Doohatsʼíí Yátiʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí · Kéyah dah naaʼeełídę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Naakaii Łizhiní Bikéyah beʼałnííʼdę́ę́ʼ chį́į́shnézí · Náátsʼózídę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí · Tó wónaanídę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí · Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí · Tsintah chį́į́shnézí biwooʼ daalgaaígíí | |||
Halgai Hóteeldę́ę́ʼ chį́į́shnézí tseechʼį́dígíí · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ chį́į́shnézí tseechʼį́dígíí · Náhookǫsdę́ę́ʼ chį́į́shnézí tseechʼį́dígíí | |||
Ahééhałtį́į́hdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii · Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii · Ayaaí Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii · Béésh Bichʼahii Bikéyahdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii · Haʼaʼaahdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii łibáhígíí · Naadoobooʼíinii bíchį́į́h sǫʼ nahalinígíí · Naadoobooʼíinii bitseeʼ ditłʼooígíí · Naadoobooʼíinii bitseeʼ łigaaígíí · Naadoobooʼíinii chį́į́shnézígíí · Naadoobooʼíiniichilí · Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii · Náátsʼózídę́ę́ʼ naadoobooʼíinii dibéłchíʼígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ naadoobooʼíinii ntsaaígíí · Náátsʼózídę́ę́ʼ naadoobooʼíinii yázhí · Tónteel Diłhiłí bibąąhdę́ę́ʼ naadoobooʼíinii · Tsintah naadoobooʼíinii |