Nihookááʼ tłʼiish íiyisígíí

Nihookááʼ tłʼiish íiyisígíí
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Naaldlooshii dadichʼízhii Ndaaʼnaʼii Tłʼiish Tłʼiish íiyisígíí Nihookááʼ tłʼiish dóó bikʼéí Nihookááʼ tłʼiish Nihookááʼ tłʼiish íiyisígíí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ noodǫ́zígíí Tłʼiish bíchį́į́h nineezí Tłʼiish bízdílidí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii dibéłchíʼígíí Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish łichíʼígíí (→ Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish ndaʼatłʼoʼii) Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼiish dilkǫǫhii łibáhígíí Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dilkǫǫhii dibéłchíʼígíí Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dilkǫǫhii łibáhígíí Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dootłʼizhígíí Tsintah tłʼiishkʼaaʼ yishtłizhígíí Tsintah tłʼiishkʼaaʼ niłhinígíí Tsintah tłʼiishkʼaaʼ dinilzhinígíí Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish wooʼí noodǫ́zígíí Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish wooʼí niłhinígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼiishkʼaaʼ yistłʼinígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼiishkʼaaʼ dootłʼizhígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼiishkʼaaʼ niłhinígíí (→ Tó wónaanídę́ę́ʼ łéʼétsoh hadaalzheehii) Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tsintah łéʼétsoh haalzheehii naashchʼąąʼígíí Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii naashchʼąąʼígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish chį́į́shchʼį́dígíí Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish chį́į́shchʼį́dígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish chį́į́shchʼį́dígíí (→ Tłʼiish łichííʼ dóó łigaaígíí dóó bikʼéí) Tłʼiishkʼaaʼ bitsiitsʼiin dootłʼizhígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish bináátsohí dootłʼizhígíí Kéyah dah naaʼeełídę́ę́ʼ tłʼiish bináátsohígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bináátsohígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ chʼał haalzheehii Tłʼiish dilkǫǫhii dootłʼizhígíí Lókʼaatah łéʼétsoh haalzheehii Tséʼą́ąyiʼ tłʼiishkʼaaʼ Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish naʼatłʼoʼii Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish naʼatłʼoʼii chį́į́shchʼį́dígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish naʼatłʼoʼii dootłʼizhígíí (→ Naʼatsʼǫǫsí hadaalzheehii) (→ Diyóósh) Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsintah tłʼiish noodǫ́zígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tlʼiish ayęęzhii yildeełí Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii Náátsʼózídę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii dootłʼizhígíí Łéʼétsoh haalzheehii dinilzhinígíí Tsiiʼyishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii Dziłtah łéʼétsoh haalzheehii dilkǫǫhígíí Binááʼádaałtsʼózí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii dootłʼizhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish binááʼ ntsaaígíí Nihookááʼ tłʼiish bitsiitsʼiin łizhinígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii dootłʼizhígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish diniltsooígíí Shádiʼááhjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish naʼatłʼoʼii Haʼaʼaahjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish naʼatłʼoʼii Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ łizhin dóó łitsooígíí Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼiish Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ naʼatsʼǫǫsí haalzheehii Doohatsʼíí Yátiʼ Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ naʼatsʼǫǫsí haalzheehii Tó wónaanídę́ę́ʼ naʼatsʼǫǫsí haalzheehii Naʼatsʼǫǫsí haalzheehii nineezígíí Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyahdę́ę́ʼ naʼatsʼǫǫsí haalzheehii łizhinígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish diłhiłígíí Haʼaʼaahdę́ę́ʼ tłʼiish diłhiłígíí Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish diłhiłígíí Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish łizhin dóó łigaaígíí (→ Tłʼiish bitsiitsʼiin łizhinígíí) Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ séíyiʼ tłʼiish noodǫ́zígíí Séíyiʼ tłʼiish łigaigo noodǫ́zígíí Séíyiʼ tłʼiish łitsxogo noodǫ́zígíí Ńdíshchíitah tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé Naakaii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé Tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé noodǫ́zígíí Tłʼiishkʼaaʼ łibáhígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish naashchʼąąʼígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish noodǫ́zígíí Tłʼiish chį́į́shtłʼizí noodǫ́zígíí Tłʼiish chį́į́shtłʼizí łibáhígíí Ahééháshį́į́hdę́ę́ʼ tłʼiish chį́į́shtłʼizí Dziłtah tłʼiish chį́į́shtłʼizí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ łitsxooígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ séítah tłʼiishkʼaaʼ Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ yishtłizhígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ łibáhígíí Akałii Bikéyahdę́ę́ʼ naʼashǫ́ʼii haalzheehii Naʼatsʼǫǫsí haalzheehii łitsooígíí (→ Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ dóó bikʼéí) Shádiʼááhjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dootłʼizhígíí Haʼaʼaahjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dootłʼizhígíí Shádiʼááhjí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dootłʼizhígíí Haʼaʼaahjí Tónteeldę́ę́ʼ tłʼiish dootłʼizhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hodíłchʼiltah tłʼiish dootłʼizhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bíchį́į́h kʼídzígaaígíí Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ séítah tłʼiish łikizhígíí Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ séítah tłʼiish noodǫ́zígíí Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé łikizhígíí Bilį́į́ʼ Ńdeiltihii Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé yishtłizhígíí Bilį́į́ʼ Ńdeiltihii Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ hashkéhé łikizhígíí Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dilkǫǫhí Naakaii Łibáhí Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dilkǫǫhí Ghą́ą́ʼaskʼidii Biłikahii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish dilkǫǫhí Tó wónaanídę́ę́ʼ diyóósh (→ Naʼashǫ́ʼii hadaalzheehii) Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ ntsxaaígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ łizhinígíí Tsiikʼi Déíbaalí Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ yistłʼinígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ tłʼiishkʼaaʼ dootłʼizhígíí (→ Tłʼiishkʼaaʼchilí) Łéʼétsoh haalzheehii bitsiiʼ łichíʼígíí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ łéʼétsoh haalzheehii Łéʼétsoh haalzheehii diłhiłígíí Tsintah łéʼétsoh haalzheehii bitseeʼ łichíʼígíí Hodíłchʼiltah łéʼétsoh haalzheehii dootłʼizhígíí Tsintah łéʼétsoh haalzheehii dootłʼizhígíí Łéʼétsoh haalzheehii bíchį́į́hnézí (→ Tłʼiish mąʼiiyilwooʼí) Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ tłʼiish bizábąąh łigaaígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ tłʼiish bizábąąh łigaaígíí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bizábąąh łigaaígíí Dził Daantsaaítah Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ tlʼiish mósíyilnááʼí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish mósíyilnááʼí łikizhígíí Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish mósíyilnááʼí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish mósíyilnááʼí noodǫ́zígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tłʼiish bizábąąh halchíʼígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish yistłʼinígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish yishtłizhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ tsinlátah tłʼiish niłhinígíí Naakaii Łizhiní Bikéyah beʼałnííʼdę́ę́ʼ tłʼiish ayęęzhii yildeełígíí Dziłtah tłʼiish ayęęzhii yildeełígíí Tsintah tłʼiish ayęęzhii yildeełígíí Tłʼiish ayęęzhii yildeełí łibáhígíí (→ Tłʼiish mósíyilnááʼí)

Nihookááʼ tłʼiish íiyisígíí éí nihookááʼ tłʼiish dah yikahjí atah daasdzoh, áádóó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikááʼgóó dahólǫ́, tʼáá hazhóʼó Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí, ńléidi éí ádaadin. Ásáí Dineʼé Bikéyahdi dóó Náhookǫsjí kéyah dah siʼánígíí bikááʼgóó éí tʼóó ahahyóí. Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Colubrinae" deiłníigo deiyózhí. Nihookááʼ tłʼiish íiyisígíí éí 717 ałʼąą ádaatʼé.

Ásáí Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ séítah tłʼiish łikizhígíí

Haʼaʼaahdę́ę́ʼ séítah tłʼiish łikizhígíí

Tłʼiish mósíyilnááʼí łizhin dóó łitsooígíí

Shádiʼááhdę́ę́ʼ tłʼiish diłhiłígíí

Tłʼiish łichííʼ dóó łigaaígíí

Naʼatsʼǫǫsí haalzheehii nineezígíí