Naabeehó biWááshindoon

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search

Beehazʼą́ąnii
biłʼoʼnishjí

(Alą́ąjįʼ dah sidáhí)
Navajo Nation
Washington Office
Navajo/Hopi
Land Commission
Béeso bidahidiʼníłígíí
yaa áhályání
Ghaʼdiitʼaahii
alą́ąjįʼ dah sidáhí
Naachʼid dóó
béeso bee ádinaʼanish
Béeso yaa áhályání
Naabeehó bisiláo,
atiin yaa ádahályání
dóó kǫʼ deiniłtsésí
Ndaalnishí neiłchʼidígíí
General Services
Íhooʼaah dóó Óltaʼ
yaa áhályání
Atsʼíís baa Ayahyą́ bił Naʼanish
Hootaaʼadáagi ndaalnishígíí
Nahasdzáán yaa Áháyą́ą́jí
Atiin binaʼanish neiłchʼidígíí
Naʼiiniʼ yaa áhályání


Béésh bąąh dah siʼání
yá Yáłtiʼígíí
24 Béésh bąąh
dah siʼání
Intergovernmental
Relations Committee
Council
Standing Committees
Boards and Commission
Legislative Offices
Legislative Services
Legislative Counsel
Auditor General
Ethics & Rules
Adaʼiiniiłjí yaa Áhályání
Labor Commission
Government Development
Community Services
Legislative Personnel
Northern Navajo Agency
Agency Network
Hwoldii bił hazʼą́ą́jí
(Aahwiinítʼį́įjįʼ
yá dah sidahígíí)
Ánihwiiʼaahii
alą́ąʼjį́ dah sidáhígíí
Nááʼákééʼ góneʼ
dah sikéhé
District Courts
Family Courts
Peacemaker Courts


Naabeehó biWááshindoon éí táaʼgo ałtsádzo, díí éí: Beehazʼą́ąnii biłʼoʼnishjí (Executive), Beehazʼą́ąnii Álʼįįjí (Legislative), dóó Hwoldii biłhazʼą́ą́jí (Judicial).

Nitʼąąʼ nahaneʼ[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

1923 biyihah yę́ędą́ą́ʼ éí chidí bikʼáh hadéélʼį́į́ʼ Naabeehó bikéyah bikáaʼgi, Tʼáá Bííchʼį́įdii náʼhosʼáágiʼ chidí bikʼáh hadéélʼį́į́ʼ. Áádóó Wááshindoondę́ę́ʼ bee hazʼáanii adeiłini, Naabeehó biWááshindoon adáʼyiilá. Díí éí Naabeehó bikéyah "lease" alį́į́h doolééł biniiyé. Áádóó éí chidí bikʼáah hágéédigoʼ beeʼlą́ azlį́į́h, áádóó naas naʼhodeishzhiizhgoʼ éí łeetsoh dóó tsékǫʼ (łééhzin) ałdóʼ hágéédiʼígíí beeʼlą́ʼ nidaʼiizlį́į́h.

Naabeehó biWááshindoon aalyá dookwiishdę́ę́ʼ éí Wááshindoon (Kin Náhalgháí) ałyiiłnaalnish. Bee hazʼáanii beeʼooʼnishígíí éí "Nation to Nation relationship / Nation within a Nation" woolyéʼígíí beeʼooʼnish (Cherokee Nation vs. State of Georgia: 30 U.S. 1 (5 Pet. 1831) bee hazʼáanii). Naaná Public Law 93-638: "Self determination Act" woolyéhígíí ałdóʼ beeʼooʼnish.

Adaʼiiniił[łahgo áshłééh | łahgo áshłééh]

Naabeehó bikéyah bikáágoʼ adaʼiiniił baʼninádaʼaldaʼígíí éí Navajo Nation Election Administration yiikʼíʼ déízʼį́į́h. Naabeehó biWááshindoon baʼandaʼííniiłígíí éí dį́į́ ninaʼhahgoʼ ąndaʼiinííł; Alą́ąjįʼ dahsidáhíʼígíí áádóó bikéé góneʼ daʼsidahígíí, áádóó Béésh bąąh dah siʼání, áádóó Adaʼiiniiłjiʼ yaʼdaʼnááhaztʼąąʼígíí ałdóʼ dį́į́ ninahahgoʼ baʼandaʼiiniił.


Ałdóʼ yídííłtah...


Béésh Łichíʼii biyiʼdóó ił Nahazʼą́ baa Haneʼ