Hasbídí

Hasbídí
Dahináanii Naaldeehii Bidoh Dahólónígíí Bikʼiiz Naakiígíí Bííghą́ą́stsʼǫǫd Dahólónígíí Bitsiitsʼiin Dahólónígíí Bíígháán Dahólónígíí Biyaatsʼiin Dahólónígíí Tsídii Tsídii ndaatʼáʼii Yótʼáahdi tsídii Hasbídí Hasbídí bítááʼ dootłʼizhígíí Hodíłchʼiltah hasbídí Hodíłchʼiltah hasbídí bítááʼ diłhiłígíí Hodíłchʼiltah hasbídí binághah yishtłizhígíí Hodíłchʼiltah hasbídí biniitsįʼ dzísgaaígíí Hodíłchʼiltah hasbídí bitéél dinilbáhígíí Hodíłchʼiltah hasbídí łichíʼígíí Naakaii Nátʼohí Bikéyahdę́ę́ʼ hodíłchʼiltah hasbídí Hasbídíłchíiʼii Hasbídí bítááʼ dinilbáhígíí Hasbídí bitéél dinilgaaígíí Hasbídí dinilbáhígíí Hasbídí binághah yishtłizhígíí Hasbídí binághah dibéłchíʼígíí Hasbídíłbáhí Hasbídí bitʼaʼ łigaaígíí Dibénééz Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí yishtłizhígíí Tónteel bibąąh hasbídí Hasbídí yistłʼinígíí Hasbídí łibáhígíí Niʼgóó hasbídí Niʼgóó hasbídí bitéél dootłʼizhígíí Niʼgóó hasbídí bizééʼ łigaaígíí Niʼgóó hasbídí łichíʼígíí Niʼgóó hasbídí łibáhígíí Hasbídí íiyisígíí Tsinyiʼ hasbídí Hasbídí bítááʼ łigaaígíí Hasbídí tsiiyahwozhígíí Hasbídí bitéél yistłʼinígíí Hasbídí binákʼee dah jilzhinígíí Hasbídí bitʼaʼ łikizhígíí Hasbídí bitłʼaaʼ dinilbáhígíí Hasbídí bidaaʼ łichíʼígíí Dibénééz Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí łibáhígíí Hasbídí bikeeʼ łichíʼígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hasbídí łichíʼígíí Hasbídí daachʼį́į́dí Shádiʼááhjí Jeeshóóʼ Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí Hasbídí biniiʼ łigaaígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídíłchíiʼii Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí noodǫ́zígíí Kéyah Dańlínídę́ę́ʼ hasbídí yishtłizhígíí Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ hasbídí łichíʼígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí yishtłizhígíí Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ hasbídí dibéłchíʼígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ hasbídí yázhí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí łibáhígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídíłbáhí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bizééjíjinígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídíłbáhí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídíłbáhí binááʼ łichíʼígíí Séíbąąh Hatsohdę́ę́ʼ hasbídíłbáhí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídíłbáhí biniiʼ łigaaígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídíłbáhí tsiiyahnoodǫ́zígíí Chʼah Diʼilii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídíłbáhí Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ hasbídíłbáhí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídíłbáhí łichíʼígíí Magí Bitseeʼ Noodǫ́zí Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí łikizhígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí dootłʼizhígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ ńdíshchíitah hasbídí Tó wónaanídę́ę́ʼ dah daaskʼidtah hasbídí Tó wónaanídę́ę́ʼ dziłtah hasbídí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí yistłʼinígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bizéédzísgaaígíí Bilį́į́ʼ Ńdeiltihii Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí binááʼ łitsooígíí Tó Wónaanídi Bilagáana Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bitʼayaałgaaígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí łibáhígíí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bidaaʼ łitsooígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí bitéél yistłʼinígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí łibáhígíí Biʼééʼ Łigaii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí tsiiyahnoodǫ́zígíí Naakaii Dootłʼizhii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí diłhiłígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí bitsiiʼ łigaaígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ hasbídí diłhiłígíí Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí bizééʼ łigaaígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bitsiiʼ łigaaígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hasbídí dootłʼizhígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hasbídí bitseenézí Hasbídí bitʼaʼ kʼíjíjinígíí Hasbídí binákʼee dah dziltsooígíí Hasbídí yázhí Hasbídí áłtsʼíísígíí Dibénééz Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí yázhí Hasbídí yázhí bitéél łigaaígíí Hasbídí yázhí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hasbídí yázhí yistłʼinígíí Shádiʼááhdę́ę́ʼ hasbídí yázhí łichíʼígíí Hasbídí bitéél dah jilchíiʼii Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bitéél łitsooígíí Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ hasbídí bitéél łitsooígíí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bitéél łigaaígíí Hasbídí bikʼos łigaaígíí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí binághah dibéłchíʼígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bítááʼ łigaaígíí Hasbídí danéedǫ́zígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí yistłʼinígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ hasbídí noodǫ́zígíí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí noodǫ́zígíí Kéyah Dah Ndaaʼeełí Łánídę́ę́ʼ hasbídí noodǫ́zígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí binághah noodǫ́zígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bítááʼ łitsooígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bítááʼ łitsxooígíí Hasbídí łitsxooígíí Hasbídí biniiʼ naashchʼąąʼígíí Hasbídí łichííʼ dóó dootłʼizhígíí Hasbídí ntsxaaígíí Hasbídí disxǫsígíí Hasbídíłtsooí Hasbídíłtsooí yázhí Hasbídíłtsooí bizééʼ dinilchíʼígíí Hasbídíłtsooí bitéél łitsxooígíí Hasbídíłtsooí bítááʼ dinilbáhigíí Hasbídíłtsooí bitsiiʼ dinilbáhígíí Hasbídíłtsooí bizééʼ łitsooígíí Hasbídíłtsooí bidaaʼ ditání Hasbídíłtsooí bítááʼ łibáhígíí Hasbídíłtsooí bijáád łitsooígíí Magí Bitseeʼ Noodǫ́zí Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídíłtsooí Naakaii Łizhiní Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídíłtsooí Hasbídíłtsooí bitseeʼ deekíní Hasbídíłtsooí bidaaʼ dootłʼizhígíí Hasbídíłtsooí bitʼaʼ yishtłizhígíí Hasbídíłtsooí bitéél łigaaígíí Hasbídí dibéłchíʼígíí Hasbídí yishtłizhígíí Náátsʼózídę́ę́ʼ hasbídí bitʼaʼ dootłʼizhígíí Nahatʼeʼiitsoh Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí bitʼaʼ dootłʼizhígíí Hasbídí bitseeʼ nineezígíí Hasbídí bitʼayaałtsooígíí Hasbídí bidaaʼ diłhiłígíí Hasbídí daʼałchozhígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitłʼaaʼ łigaaígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitʼaʼ disxǫsígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitseeʼ dootłʼizhígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitʼaʼ diłhiłígíí Hasbídítsoh ałchozhí bítááʼ dinilbáhígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitéél łitsxooígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitsiiʼ dinilchíʼígíí Hasbídítsoh ałchozhí łibáhígíí Hasbídítsoh ałchozhí bitseeʼ łizhinígíí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídítsoh ałchozhí Hasbídítsoh ałchozhí bizééjíjinígíí Dziłtah hasbídítsoh ałchozhí Hasbídítsoh ałchozhí łigaaígíí Hasbídítsoh ałchozhí łizhin dóó łigaaígíí Táłkááʼ Diłhiłii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídítsoh ałchozhí Hasbídí ałchozhí bitsiiʼ dinilchíʼígíí Hasbídí ałchozhí bitéél łitsooígíí Hasbídí ałchozhí biniiʼ łichíiʼii Hasbídí ałchozhí bizééʼ łizhinígíí Hasbídí ałchozhí bitéél diłhiłígíí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí ałchozhí Hasbídí ałchozhí bítááʼ łitsooígíí Hasbídí ałchozhí bítááʼ tsédídéhígíí Hasbídí ałchozhí naashchʼąąʼígíí Hasbídí ałchozhí bitéél łigaaígíí Hasbídí ałchozhí bitéél yistłʼinígíí Hasbídí ałchozhí bítááʼ dinilchíʼígíí Hasbídí ałchozhí chʼilgo dootłʼizhígíí Hasbídí ałchozhí bítááʼ łigaaígíí Hasbídí ałchozhí nizhónígíí Hasbídí ałchozhí bitsiiʼ łigaaígíí Hasbídí ałchozhí łitsxooígíí Táłkááʼ Diłhiłii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí ałchozhí łitsooígíí Táłkááʼ Łizhinii Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí ałchozhí Łeesdísí Bikéyahdę́ę́ʼ hasbídí ałchozhí Chooyééł Dineʼé Bikéyahdę́ę́ʼ dziłtah hasbídí ałchozhí

Hasbídí éí yótʼáahdi tsídii dah yikahjí atah daasdzoh, áádóó éí nahasdzáán tʼáá siʼą́ą́ ńtʼę́ę́ʼ bikáaʼgi dahólǫ́ (tʼáá hazhóʼó Shádiʼááhjí kéyah yistinígíí, ńléidi éí ádaadin). Ndaʼałkaahí dóó ééʼdeetįįhii éí "Columbidae" deiłníigo deiyózhí. Hasbídí éí 310 ałʼąą ádaatʼé; Binááʼádaałtsʼózíidi dóó Nahatʼeʼiitsoh Bikéyah bikáaʼgi éí tʼóó ahayóí.

Ánoolinígíí

Hasbídí éí bikʼos dóó bidaaʼ doo nineez da, áádóó éí łibá dóó dibéłchíʼíigo ndaashchʼąąʼ łeh; łaʼ éí dadootłʼizh dóó daaltso. Łaʼ éí tsídiiłbáhígi ádaníłtso, náánáłaʼ éí tązhiigi ádaníłtso.

Chʼiyą́

Hasbídí éí tʼáá ałtso daʼałchozhgo naakai: chʼil binááʼ dóó tsin bineestʼąʼ deiłchozh łeh. Náánáłaʼ éí chʼosh ałdóʼ deildeeł.

Hasbídíłtsooí bitéél łigaaígíí

Hasbídí áłtsʼíísígíí

Tó wónaanídę́ę́ʼ hasbídí dootłʼizhígíí

Hodíłchʼiltah hasbídí łichíʼígíí

Hasbídí ntsxaaígíí

Hasbídí bitseeʼ nineezígíí