Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
Naaná łaʼ Diné éí doo Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé déíłniidaʼ, Binááʼádaałtsʼózí deiłní. Azhí "Tsiiʼyiishbizhí diné" éí Naabeeho bisiláołtsooí naaki góneʼ yéigo daʼahijoogą́ą́ʼ yę́ędą́ą́ʼ, díí átʼéego azhíʼ adáʼyiilá.[1] Áádóó éí bikʼéígo woojíʼ.


Ałʼąą dineʼé Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé Bikéyahdi kéédahatʼínígíí.
Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé Chinese Opera (Beijing Opera) adáʼaalééh, Beijingdi éélkid
Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé Bikéyahdę́ę́go bílaʼashdlaʼí Manchu dalyéʼígíí naashchʼąąʼ.

Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé (Binááʼádaałtsʼózígíí) díí éí Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé daʼnilį́į́hígíí, akwiishį́į́h ałʼą́ą́h dineʼé daʼnilį́į́hgo daʼhiikááʼ:

  • Zhōngguórén 中國人 — éí bílaʼashdlaʼí Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé "People’s Republic of China"; éí doodaiiʼ éí, "Republic of Chinajiʼ" binaaltsoos dóó bizhí atáá yiisdzogo oolyéʼ. Díí éí Chinese minorities ałdóʼ tʼáá hahniʼ: Hui, Manchus, Zhuang, etc. (Chinese citizenship beehólǫ́ǫgo oolyé).
  • Huárén 華人 — éí Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé tóhoonaʼnidiʼ kédaʼhatʼį́į́hnigíí oolyé (Naaná tʼáá łáʼiʼ tóhoonaʼnidiʼ naaghágo ałdóʼ oolyé. Naaná tóhoonaʼnidę́ę́ Tsiiʼyiishbizhí daʼbighanígíí ałdóʼ akwiitʼéígo daʼoozhí (ałhíʼdinaago yéédaʼhozhíʼ).
  • Huáqiáo 華僑 — éí "Chinese national" dóó tóhoonaʼnidiʼ daʼbighanígíí oolyé. Huáqiáo wolyéígíí éí tʼáádiʼ bicitizenship naaltsoos hólǫ́ǫgo oolyé (1949 yihah bitséédi naaltsoos baʼadaalyáígíí).
  • Huáyì 華裔 — éí Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé bicitizenship adeinígíí oolyé. People’s Republic of China / Republic of Chinadę́ę́ʼ binaaltsoos adeinígíí oolyé. Naaná "Huáyì" éí tóhoonaʼnidę́ę́ʼ naaghágo oolyé ałdóʼ.

Tsiiʼyiishbizhí bizaad. Tsiiʼyiishbizhí dineʼé bizaad éí akwiigo shį́į́h ałʼą́ą́h átʼéego yééyaʼdaałtʼiʼ. Tsiiʼyiishbizhí Dineʼé éí bizaad éí "Sinitic language" saad wolyé (汉语/漢語, pinyin: Hànyǔ; 华语/華語, Huáyǔ; or 中文, Zhōngwén), díí saad éí tʼááłáʼ atʼéí. Naaná Tsiiʼyiishbizhí bizaad éí Han Chinese wolyé, áádóó naakigo ałʼą́ą́h átʼé, Sino-Tibetan family deiłní (dialects). Tʼááłáʼídi mííl nitsáá, akwiinéʼlą́ą́ bílaʼashdlaʼí Tsiiʼyiishbizhí bizaad yééyáʼdaałtiʼ.


Ałdóʼ yídííłtah...


bitsʼą́ą́dóó ééhózinii

  1. ^ Navajo Code Talkers' Dictionary REVISED 15 JUNE 1945 (DECLASSIFIED UNDER DEPARTMENT OF DEFENSE DIRECTIVE 5200.9). 29 Yaʼiishjááshchilí 2010.