Naakáí dinéʼiʼ biempire Méhigodi

"Wikiibíídiiya" bitsʼą́ą́dę́ę́ʼ
Jump to navigation Jump to search
Naakáí dinéʼiʼ biempire Méhigodi, nitsá silį́į́hgo, naashchʼąąʼ (Aztec Empire wolyéego daʼyoozhí bilagáana bizaadjí).

Naakáí dinéʼiʼ éí Bitsį́ʼ yishtłizhii átʼé, áádóó Naakaii Bikéyahdi kédaʼhatʼį́ʼ, áádóó bizaad éí Nahuatl wolyé. Tʼáá biadaʼdoojígo éí "Mēxihcah" (Mááshikáá). Bilagáana bizaadjí éí Aztec deiłní, díí saad éí "Aztecatl" (Aztlan dinéʼiʼ oolyé), díí saad éí Mááshikáá Tenochtitlandi daʼbighanígíí wolyé (dishjį́di éí Naakaii Bikin Haalʼáhí bikʼiʼ siniil). Kin Tenochtitlan éí káaʼgi siniil nitʼééh (Lake Texoco bikáaʼgi kin siniil nitʼééh). Díí tó káágiʼ kin siniilígíí éí Acolhuas, Tenochtitlan dóó Tepaneca wolyéego yéigo chóʼdaʼholʼį́į́h nitʼééh (Aztec Triple Alliance, beeʼwoozhí).

1301–1600 biyihah yę́ędą́ą́ʼ éí tʼáá yéigo doo bikʼiʼ daʼhodidlééhgoʼ kédaʼhotʼį́ʼ "Mesoamerica"di.

Hastiin Hernán Cortés. (1485 – Niłchʼiʼtsoh 2, 1547).

1521 biyihah yę́ędą́ą́ʼ éí Dibé Diníí Bikéyahdą́ą́ Hastiin Hernán Cortés, tsin naaʼeeł bił niʼéél áádóó siláołtsooí binaatʼaanii nilį́į́hgo niiyá. Dibé Diníí dinéʼiʼ bisiláołtsooí dóó łaʼ Bitsį́ʼ yishtłizhii bisiláołtsooí (Naakáí dinéʼiʼ yitsʼąąʼjí daʼnilį́ʼígíí), ʼáłhííkáígo Naakáí dinéʼiʼ bisiláołtsooí yiikʼéʼ déísdlį́į́h. Áádóó kin Tenochtitlan déísná, díí éí Naakáí dinéʼiʼ biWááshindoon átʼé nitʼééh. Áádóó Naatʼáanii Moctezuma II déísná ałdóʼ. Áádóó aadjį́ Naakáí dinéʼiʼ biempire beeʼnaʼholzhiizh. Áádóó éí bikédoo éí Naakaii Łibáʼii nidaʼhanééhgo yáʼnidiikáí.